Ocean Discovery League, Scripps Okyanografi Enstitüsü ve Boston Üniversitesi’nden araştırmacılar, şu ana kadar derin deniz tabanının ne kadarının görsel olarak kaydedildiğini, halka açık veriler üzerinden hesapladı.

67 yıldır derin deniz dalışları kaydedilirken, insanlığın derin deniz tabanının yalnızca yüzde 0.0006 ile 0.001'ini keşfetmiş olduğu ortaya çıktı. Bu üst tahmin, 3.823 kilometrekarelik (1.476 mil kare) bir alana karşılık geliyor; bu, Amerika'nın en küçük eyaletlerinden Rhode Island'dan biraz daha büyük ya da Belçika'nın onda biri kadar bir alan.

Çalışmanın baş yazarı ve derin deniz kaşifi Katherine Bell ve ekibi, bu tahminleri daha iyi kavrayabilmemiz için birkaç görsel karşılaştırma sundu.

Derin deniz tabanı ve Belçika'nın görsel karşılaştırması

Örneğin, aşağıdaki görüntü, derin deniz tabanının, Amerika Birleşik Devletleri'nin doğu kıyısına yerleştirilmiş halini gösteriyor.

Avrupa’ya daha aşina olanlar içinse, aynı miktarda derin deniz tabanı, Belçika üzerine yerleştirilmiş şekilde sunuluyor.

Araştırmacılar, derin deniz tabanının yalnızca minik bir yüzdesine dair görsel kaydımız olduğunu belirtiyor. Oysa bu ekosistem, Dünya yüzeyinin yüzde 66’sını kapsıyor.

Yapılan gözlemlerin yüzde 30’u ise 1980 öncesine ait siyah-beyaz düşük çözünürlüklü fotoğraflardan oluşuyor.

Çalışmanın yazarları, 200 metreden daha derin dalışlara dair 43.000’den fazla kayıt topladı ve bu verilerden yola çıkarak derin deniz keşiflerinin tarihsel gelişimini inceledi. Bu kayıtlara özel sektörün petrol ve gaz keşifleri dahil edilmemiştir.

Derin deniz keşiflerinin artışı ve küresel eşitsizlikler

1960'lardan 2010'lara kadar, derin deniz dalışlarının sayısı dört kat arttı. Ancak zamanla bu keşifler daha çok kıyılara ve sığ denizlere yoğunlaşmaya başladı.

1970’lerde, tüm dalışların neredeyse yüzde 60’ı 2.000 metreden derin yapılırken, 40 yıl sonra bu oran sadece dörtte bir oldu.

Bugün, dünya okyanuslarının yüzde 97'sinin derinliklerini keşfeden beş ülke bulunuyor: Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Yeni Zelanda, Fransa ve Almanya.

Derin okyanusun korunması için acil adımlar gerekli

Ocean Discovery League Başkanı ve kurucusu Bell, "Derin okyanusa yönelik hızla artan tehditlerle – iklim değişikliği ve potansiyel maden çıkarma gibi – bu kadar geniş bir bölgenin sınırlı keşfi, bilim ve politika açısından büyük bir sorun oluşturuyor" dedi.

"Kaynak yönetimi ve korunma konularında bilinçli kararlar alabilmek için derin okyanusun ekosistemlerini ve işleyişlerini çok daha iyi anlamamız gerekiyor."

Eğer dünya çapında 1.000'den fazla keşif platformu kurarsak bile, Bell ve ekibi, Dünya'nın tüm deniz tabanını görselleştirmenin yaklaşık 100.000 yıl süreceğini öngörüyor.

Araştırmanın sonuçları, küresel derin okyanusların keşfi ve incelenmesinde köklü bir değişiklik yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.

Bu çalışma, Science Advances dergisinde yayımlandı.