DÜNYADA BİR İLK: AKDENİZ'İN KARAKTERİ DEĞİŞİYOR!

Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, 1800'lerin sonunda açılan Süveyş Kanalı nedeniyle Kızıl Deniz'deki tropik türlerin Akdeniz'e geçişiyle dünya tarihinde 'ilk kez' bir denizde değişimin yaşandığını söyledi. Akdeniz'in tropikleştiğini kaydeden Doç. Dr. Ayas, 'Mesela popüler olan balık çeşitlerinin dışında karides türleri, deniz anası türleri gibi çok sayıda tür Akdeniz'de bugün için tropik kökenli olup da vahşi ve istilacı olarak kabul edilenler popülasyon kurup varlığını devam ettiriyor' dedi.

Dünyada insanın tanık olduğu ilk ve tek karakter değiştiren deniz olma özelliği taşıyan Akdeniz'in doğusunda özellikle son 25 yılda tropikleşme yaşandı.

Mersin Körfezi'nin Türkiye’de en hızlı tropikleşmenin yaşandığı yerlerin başında geldiği belirtildi.

Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, 1800’lerin sonunda Süveyş Kanalı'nın açılmasının ardından 'tropik' türlerin Akdeniz’e geçmeye başladığını belirterek, 'Akdeniz tropikleşmeye başladı. Akdeniz, güneydoğusunda Süveyş Kanalı ile Kızıl Deniz’e bağlanıyor. Kızıl Deniz’deki tropik türler de bunun üzerine Akdeniz’e geçmeye başladı.

Bu, 1800’lerin sonlarından bugüne kadar ilerleyen bir süreçtir. Dünya tarihinde ilk kez bir denizde değişim yaşanıyor. Bir denizin karakterini değiştirmesi insanlık tarihinde ilk kez gözlemleniyor. Çünkü bu süreç, yüzlerce yıl sürebilen bir süreç olduğu için bizler insanlık tarihi boyunca ilk kez Akdeniz'in, bir denizin karakter değişimine tanıklık ediyoruz. Bu önemli ve heyecan verici bir durumdur' dedi.

Avrupa’daki en büyük deniz olduğunu ifade eden Doç. Dr. Deniz Ayas, 'Akdeniz’in 23 ülkeye kıyısı var. Akdeniz’de 700 kadar balık türü olan deniz ve aynı zamanda göç geçişi yüksek bir vahşi ekosistemi olarak değerlendirebiliriz. Akdeniz’de 8 bin 500 üzerinde gözle görülebilin makroskopik deniz canlısı yaşıyor.

Bu nedenle de Akdeniz önemli bir deniz ve ılıman bir karakterdedir. Süveyş Kanalı’nın açıldığı günden bu yana çeşitli balık türleri Akdeniz’e geçiyor. Bu türle buraya gelerek popülasyon kurarak Akdenizli balıklar olmaya başladılar. Mesela popüler olan balık çeşitlerinin dışında karides türleri, deniz anası türleri gibi çok sayıda tür Akdeniz’de bugün için tropik kökenli olup da vahşi ve iztilacı olarak kabul edilenler popülasyon kurup varlığını devam ettiriyor' diye konuştu.

Akdeniz’in kendine özgü türlerinin yanı sıra 'lesepsiyon' olarak adlandırılan Kızıl Deniz’den gelen göçmen türleri de barındırdığına dikkat çeken Doç. Dr. Deniz Ayas, şöyle devam etti:

'Bu göçmen türler Akdeniz’in tropikalleşmesini, tropik bir deniz karakterleşmesini sağlıyor. Burada biz Akdeniz’i 3 ana bölüm olarak ayırabiliriz. Çünkü Akdeniz, çok büyük bir denizdir. Doğu Akdeniz bu tropikleşmede en fazla etkilenen bölgedir. Bu bölge içerisinde de Mersin sahil şeridi de bu tropikleşmenin gözle görülebileceği önemli bir deniz alanı olarak karşımıza çıkıyor.'