DÜNYACA ÜNLÜ BEYİN UZMANI, HAFIZAYI KORUMAK İÇİN TAVSİYELERDE BULUNDU

Alzheimer gibi hafıza sorunlarına neden olan hastalıklar, çağın en korkutucu hastalıkları arasında görülürken uzmanlar da her gün zihinsel sağlığı ve hafızayı korumak için neler yapılabileceğine dair açıklamalarda bulunuyor.

Son olarak da George Washington Üniversitesi Hastanesi Tıp ve Sağlık Fakültesi’nde nörolog ve klinik profesör olan sinirbilimci Dr. Richard Restak hafızayı korumak için birbirinden önemli ipuçlarını açıkladı.

Dünyaca ünlü doktor, hafızada yaşanan zayıflamanın kaçınılmaz olmadığını ileri sürüyor ve son kitabında (The Complete Guide to Memory: The Science of Strengthening Your Mind) hafızayı güçlendirmeye yardımcı olabilecek tavsiyelerde bulunuyor.

Dr. Restak, önerdiği egzersizlerin her gün yapılması gerektiğine dikkat çekiyor. Ünlü doktor; tüm hafıza becerilerini güçlendirmenin, daha sonraki hafıza sorunlarını önlemenin anahtarı olduğunu da belirtiyor.

Sağlıklı bir hafıza geliştirmek ve sürdürmek için Dr. Restak’ın önerdiği ipuçlarından bazıları şu şekilde:

1- DİKKATİNİZİ DAHA ÇOK VERİN

Bazı hafıza problemleri düşünüldüğünün aksine zayıflayan bir bellekten değil, dikkat eksikliğinden kaynaklanır. Örneğin, kalabalık bir ortamda tanıştığınız birinin adını unuttuysanız, bunun nedeni o sırada birkaç kişiyle konuşuyor olmanız ve onunla tanıştığınızda yeterince dikkatinizi vermemiş olmanız.

Dr. Restak, dikkat eksikliğinin hafızaya etkisini; “Dikkatsizlik, hafıza güçlüklerinin en büyük nedenidir. Bu, belleği doğru bir şekilde kodlamadığınız anlamına gelir” diye açıklıyor.

Dr. Restak, yeni tanışılan bir ismi ya da kavramı görselleştirmeye çalışmanın yararlı olabileceğini belirtiyor: “Bir isim gibi yeni bilgiler öğrenirken dikkat etmenin bir yolu kelimeyi görselleştirmek. Kelimeyle ilişkili bir resme sahip olmak, hatırlamayı kolaylaştırabilir.”

2- HAFIZAYA YÖNELİK EGZERSİZLER YAPIN

Dr. Restak, gündelik hayatta işlerinizi yaparken uygulayabileceğiniz pek çok egzersiz olduğunu söylüyor: “Örneğin; market listenizi oluşturup ezberleyebilirsiniz. Markete gittiğinizde de listenizi (veya telefonunuza kaydettiğiniz notu) otomatik olarak çıkarmak yerine, her şeyi hafızanızdakilere göre alın.”

Ünlü doktor, markete gitmeyenler için ise yemek tariflerini ezberlemelerini öneriyor ve sık yemek yapmanın aslında hafızayı geliştirmek için harika bir yol olduğunu belirtiyor.

Dr. Restak, günlük hayatta hafızayı aktif hale getirebilecek egzersizler için GPS kullanmamayı da öneriyor: “Arada bir, GPS’inizi açmadan arabaya binin ve hafızanıza göre sokaklarda gezinmeye çalışın.”

Yeni bir araştırmaya göre; zaman içinde GPS’i daha sık kullanan kişilerin üç yıl sonra uzamsal belleklerinde daha keskin bir bilişsel düşüş gösterdiği ileri sürüldü.

3- DAHA FAZLA KİTAP OKUYUN

Dr. Restak’a göre hafıza sorunlarının ilk göstergelerinden biri kurgudan vazgeçmek: “İnsanlar, hafıza sorunları yaşamaya başladıklarında, kurgusal olmayan okumaya geçme eğilimindeler.”

Dr. Restak; kurgunun, metinle aktif bir şekilde ilgilenmeyi gerektirdiğini fark ettiğini anlatıyor: “Sayfa 11’e geldiğinizde karakterin Sayfa 3’te ne yaptığını hatırlamanız gerekiyor.”

4- TEKNOLOJİYLE ARANIZA MESAFE KOYUN

Ünlü doktor, teknolojinin sağladığı kolaylığın zihinsel yetenekleri zamanla köreltebileceğini ileri sürüyor: “Her şeyi telefonunuzda saklamak, ‘bilmiyorsunuz’ anlamına gelir. Bir cep telefonu kamerası tüm işi sizin yerinize yapabiliyorken, neden odaklanmaya, konsantre olmaya ve bir şeyi görselleştirmek için çaba sarf etmeye uğraşasınız ki?”

Ayrıca, teknolojinin yarattığı bir diğer sorun da odağımızı uzaklaştırması: “Günümüzde hafızanın en büyük engeli dikkat dağınıklığı. Bu araçların çoğu, onları kullanan kişiyi bağımlı kılmak amacıyla tasarlandığından ve genellikle dikkatimiz dağılır. Bugün insanlar Netflix izlerken, bir arkadaşıyla konuşurken veya sokakta yürürken e-postalarını kontrol edebilir. Tüm bunlar, anıları kodlamak için kritik olan şu ana odaklanmamızı engelliyor.”

5- RUH SAĞLIĞINIZ İÇİN DESTEK ALIN

Ruh halinin hafıza üzerinde etkisi düşünüldüğünden çok daha fazla. Örneğin, depresyon hafızayı büyük ölçüde azaltabilir. Dr. Restak, “Hafıza sorunları nedeniyle nörologlara sevk edilen kişiler arasında en büyük nedenlerden biri depresyondur” dedi.

Dr. Restak’a göre; duygusal durum, hatırlanan anıların türünü de etkiliyor. Hipokampus (veya Dr. Restak’a göre bellek giriş merkezi) ve amigdala (beynin duyguları ve duygusal davranışları yöneten kısmı) bağlantılı. “Yani; kötü bir ruh halindeyken veya depresyondayken, üzücü şeyleri hatırlama eğilimindeyiz. Depresyonu tedavi etmek, genellikle hafızayı da geri yükler.”

HANGİSİ HAFIZA SORUNUNA İŞARET EDİYOR?

Dr. Restak, her sorunun hafızadaki kayıplara işaret etmeyeceğine de dikkat çekiyor. “Örneğin, kalabalık bir yerde arabanızı nereye park ettiğinizi hatırlamamak oldukça normal. Bununla birlikte, park yerine nasıl geldiğinizi unutmak, olası hafıza sorunlarına işaret eder.”

Dr. Restak bu durumu şu sözlerle özetliyor: “Neyin endişe verici olması gerektiğini bilmenin basit bir çözümü yok. Bunların çoğu bağlama bağlı. Örneğin, otelinizin oda numarasını unutmanız normal, ancak dairenizin adresini değil. Endişeniz varsa, bir tıp uzmanına danışmak en iyisi.”