DOPAMİN AŞKINA: CEP TELEFONUNA BAKMADAN YAŞAMAK BU KADAR MI ZOR?
Dopamin aşkına: Cep telefonuna bakmadan yaşamak bu kadar mı zor?
09 Temmuz 2020 Perşembe 15:59
Son 24 saat içinde, hatta şöyle soralım, son bir saat içinde kaç kere cep telefonunuzu alıp, yeni ne olmuş diye baktınız?
Akıllı telefonlar yaşamımızın ayrılmaz birer parçası haline geldi ama telefona bakma alışkanlıkları ya da bağımlılığı ülkeden ülkeye farklılıklar gösteriyor.
Son araştırmalara göre Avrupa genelinde insanlar gün içinde ortalama 48 kere telefonlarını kontrol ediyor.
Bu sayı Türkiye de 78'e kadar çıkıyor. Yani ortalama 13 dakikada bir telefonlarımıza bakıyoruz.
İngiltere'de de son araştırmalara göre cep telefonu bağımlılığı Türkiye ile başat bir düzeyde. İnsanlar ortalama 12 dakikada bir telefonlarına uzanıyor.
Sizin ortalamanız da bu mu? Arkadaşlarınız neler yapıyor diye kontrol etmek için telefonu sürekli kontrol mü ediyorsunuz? Gelen mesajlara anında cevap mı veriyorsunuz?
Öyleyse yalnız değilsiniz ve şunu vurgulamakta yarar var ki, cep telefonları ve onlar için hazırlanan yazılımlar tam da bu davranış biçimini yaratmak amacıyla hazırlanıyor.
Gençlerin zihin sağlığı sorunlarına odaklı Young Minds adlı yardım kuruluşundan Akıl Sağlığı ve İnternet Güvenliği danışmanı Anna Bateman'a, telefonlarımızı neden elimizden bırakamadığımızı sorduk.
Neden sürekli cep telefonuna bakma ihtiyacı duyuyoruz?
Telefonlarımız, kendi tercihlerimizle oluşturduğumuz içerik ve seçeneklerle dolu. Bu bakımdan onlarla ilişkimiz, radyo ya da televizyonla ilişkimizden farklı.
Bunan da ötesinde yer yer tamamen alışkanlıkla ya da can sıkıntısından telefona baktığınız da olabiliyor.
Cep telefonu yazılımlarını hazırlayanlar, sizin ara sıra sıkılınca telefona yönelmenizi beklemiyor, sık sık dikkatinizi çekecek yöntemler kullanıyor.
Örneğin bildirimlerle size sürekli yeni bir şeyler olduğu, bir şey kaçırmakta olduğunuz duygusu aşılanıyor.
Bu uyarılara direnmek çok güç.
'Değişken oranlı düzen' tekniği: Kumar bağımlılığı
Telefonlarımızdaki uygulamaların ve sosyal medya platformlarının en çok bağımlılık yaratan yönü ise muhtemelen sık sık kumarhaneler ve oyun makinalarında kullanılan ve 'değişken oranlı düzen' denilen psikolojik bir teknik.
Örneğin bir kumar makinası kullandığınızda, başlat düğmesine her basışta büyük ödülü, küçük bir miktarı kazanma ya da hiç bir şey kazanamama ihtimalleriniz var.
Bu da sizi "belki bu defa kazanırım" düşüncesiyle bir daha oynamaya yöneltebiliyor. Devam ederseniz bir aşamada ödüle mutlaka ulaşabileceğiniz düşüncesiyle sürdürüyorsunuz.
Bu teknik telefon uygulamalarında da kullanılıyor. Örneğin Instagram'da, Twitter'da ya da Facebook'ta neler olduğuna bakıyorsunuz, fakat karşınıza ne çıkacağını bilmediğiniz için cazip bir şeye rastlama, ya da kendi yaptığınız bir sosyal medya paylaşımına çok sayıda 'beğen' alma ihtimali, sık sık bakma isteğinizi güçlendiriyor.
'Beğen' aldığımızda beynimizde neler oluyor?
Ödül mahiyetindeki şeyler, örneğin yeni bir takipçi, yeni bir beğen, paylaşımımıza gelen yorumlar ya da yeniden paylaşımlar beynimizde heyecan yaratarak dopamin adındaki kimyasal maddenin salgılanmasına yol açıyor.
Dopamin, yani insan beyninin ödül niteliğindeki şeylere verdiği kimyasal tepki, "mutluluk hissi" veriyor. Mutluluk hissettiğimiz için de bunu sağlayan fiili sürdürme isteğimiz büyüyor.
Tıpkı egzersizden sonra, başka bir insanla fiziksel yakınlık nedeniyle, lezzetli bir şey yediğimizde, zevkli bir muhabbet ortamında ya da bolca güldüğümüzde olduğu gibi, olumlu sosyal medya etkileşimleri de dopamin salgısını artırabiliyor.
Dolayısıyla dopamin yükselmesi arzusu ve ihtimali bir tür bağımlılık yaratarak tekrar tekrar telefonlarımıza bakmamızı, ve iyi bir şey olup olmadığını çek etmemizi teşvik ediyor. Tabi ki telefona erişim imkanları da önemli ama bunu veri sayarsak belki de en çok bu bağımlılık döngüsü yüzünden 13 dakikada bir telefonlarımıza bakıyoruz.
- Kişiye özel ilk cilt kanseri aşısı test ediliyorCilt kanserinin en ölümcül türü olan melanomaya karşı dünyanın ilk "kişiselleştirilmiş" mRNA aşısının denemesi İngiltere'de yapılıyor.26 Nisan 2024 Cuma 18:22GENEL SAĞLIK
- LAÜ’de Neşeli Cumartesiler Başlıyor: Baharın Keyfi Kampüste YaşanacakLAÜ’de Neşeli Cumartesiler Başlıyor: Baharın Keyfi Kampüste!26 Nisan 2024 Cuma 16:50LAÜ - LEFKE AVRUPA ÜNİVERSİTESİ
- ARUCAD Kariyer Günleri Sanatçı Umay Yılmaz Kutay’ın Katılımıyla Devam EttiArkın Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım Üniversitesi (ARUCAD) Kariyer ve Mezunlar Ofisinin organize ettiği Kariyer Günleri, sanatçı ve tasarımcı Umay Yılmaz Kutay’ın “Paralel” isimli konuşmasıyla devam etti.26 Nisan 2024 Cuma 16:42ARUCAD
- Yeni Yüksek Mahkeme Başkanı Bertan Özerdağ olduNarin Ferdi Şefik 15 Mayıs’ta yaş haddinden emekli oluyor26 Nisan 2024 Cuma 16:36KIBRIS
- Meteoroloji açıkladı: Yarın akşam yağmur bekleniyor...Meteoroloji Dairesi, yarın akşam saatleri ile salı ve çarşamba günleri yağmur beklendiğini bildirdi. Kaynak: Yarın akşam yağmur bekleniyor26 Nisan 2024 Cuma 16:32KIBRIS
- Akansoy: “Artık yeter demek için bugün sokaktayız”Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP), bugün Lefkoşa’da yapılacak yürüyüşe destek belirtti.26 Nisan 2024 Cuma 16:30KIBRIS
- Son Dakika! Güzelyurt'ta öğrenci yurdunda yangın!Son Dakika! Güzelyurt'ta öğrenci yurdunda yangın!26 Nisan 2024 Cuma 16:01GÜZELYURT
- Gardiyanoğlu: Asgari Ücret Komisyonu’nun toplanacağı en geç tarih 18 MayısÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, bugün Kalkanlı Yaşam Evi’nde düzenlenen fidan dikim etkinliğinde Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun toplanma tarihi ile ilgili sorulan bir soru üzerine açıklama yaptı26 Nisan 2024 Cuma 15:47KIBRIS
- İsias duruşması devam ediyor: Mehmet Efe Bozkurt tahliyesini talep ettiİsias Otel davasının ikinci duruşması başladı. Bilirkişilerin konuşması talebinin ardından mahkeme salonunda gerginlik çıktı ve duruşmaya ara verildi. Duruşmanın devamında Otelin hissedarı olan sanık Efe Bozkurt, tahliyesini talep etti.26 Nisan 2024 Cuma 15:47KIBRIS
- LAÜ’de Neşeli Cumartesiler başlıyorLefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) tarafından düzenlenen “LAÜ’de Neşeli Cumartesiler” etkinlik serileri bahar döneminde de başlıyor.26 Nisan 2024 Cuma 15:46LAÜ - LEFKE AVRUPA ÜNİVERSİTESİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.