DEPRESYON PSİKOTERAPİSİNİN BEYİNDE YARATTIĞI DEĞİŞİMLER
on yıllarda araştırmacılar psikoterapinin yarattığı değişimleri sinirsel bağlantılar düzeyinde anlamak için görüntüleme tekniklerini kullanmaya başlamışlardır
13 Aralık 2018 Perşembe 14:51
Bu bağlantıları anlamak sadece psikoterapiden etkilenen süreçleri tam olarak belirlemek ve dolayısıyla edindiğimiz yararlara odaklanmamıza yardım etmekle kalmayacak, aynı zamanda terapiyi tamamlayıcı farmakolojik müdahalelerin ne zaman gerekli olacağını ve terapiyi ne zaman engelleyeceğini de gösterecektir. Şimdi ise Psychiatry Research: Neuroimaging dergisinde yayımlanan bir sistematik inceleme ve meta-analiz makalesi (Anjali Sankar et al. 2018) terapinin depresif beyin üzerindeki etkileri hakkında şu ana kadar bilinen her şeyi bir araya getirdi. Makale, beyindeki duygusal işlem bölümlerinde kilit değişiklikler gerçekleştiğini öne sürüyor.
Majör depresyon hastaları psikolojik terapinin ardından sol rostral ön singulat kortekslerinde aktivite artışı göstermişlerdir. Görsel: Sankar et al, 2018 Research Digest
Cynthia Fu ve Doğu Londra Üniversitesi Psikiyatri, Psikoloji ve Nörobilim Enstitüsü’nden birinci yazar Anjali Sankar’ın liderliğini yaptığı uluslararası bir ekip, beyin görüntüleme literatüründe bir araştırma yürüttü. Odaklandıkları çalışmalar özellikle psikodinamik terapi ve bilişsel davranış terapisi de dahil olmak üzere psikoterapinin çeşitli yöntemlerini takiben gerçekleşen depresyondan kurtulmanın beyinde yarattığı değişimleri açığa çıkaran çalışmalardı.
İnceledikleri 17 makale, terapi sonrası duygusal ve nötr uyaranlara bakarken amigdala aktivitesinin azalması gibi bazı tekrar eden modellere işaret ediyor. Ne var ki bazı nadir sonuçların yorumlanması daha zordu, örnek olarak bir araştırma hipokampal alanlarda daha fazla aktivite gösterirken diğeri aynı bölgelerde daha az aktivite gösterdi. Böyle yeni bir araştırma alanında, özellikle farklı laboratuvarlar farklı deney tasarımları kullanırken bu tutarsızlık beklenebilir bir sonuçtur, dolayısıyla üzerinde fazla durulmamalıdır.
Bu inceleme makalesinin en değerli kısmı ise depresif gönüllülerin psikoterapi öncesi ve sonrasında beyin tarayıcısı içinde duygusal görüntülere bakmalarını isteyen 5 çalışmanın meta-analiziydi.
Veriler gösteriyor ki bilişsel davranış terapisi sonrası majör depresyon hastalarında sol Rolando önü kıvrımı (precentral gyrus) aktivitesinde düşüş yaşanıyor. Bu alan beynin düşünme ve yansıtma süreçlerinde görev alan prefrontal korteksinde bulunuyor. Depresif bireyler, aşırı kafa yorma ve kaygılanmaya yatkınlıklarını yansıtacak şekilde, duygusal görevlerde bu alanda daha çok aktivite sergiliyorlar. Terapi sonrası prefrontal korteksteki aktivite düşüşü, terapinin yukarıda bahsedilen olumsuz bilişsel yatkınlıkları engellemekteki etkililiğine -gerçekleri olabilecek en karamsar şeyleri düşünmede başlangıç noktası olarak kullanmak yerine olduğu gibi görmek- işaret ediyor olabilir.
Bir başka bulgu bilişsel davranış terapisi ve psikodinamik terapi sonrasında hastaların sol rostral ön singulat alanlarındaki aktivite artışını gösteriyor (yukarıdaki görsele bakınız; sağlıklı kontrol gruplarının bu değişimi göstermemesi bulgunun sadece görüntü izleme görevlerindeki geçen zaman ya da pratik yapma etkisine bağlı olmadığını belirtiyor). Bu beyin bölgesi, amigdala aktivitesini baskılamak gibi etkilerle, çekirdek duygu işlemlerini gerçekleştiren bölgelerle güçlü şekilde bağlantılıdır. Daha önceki kanıtlar ön singulat ve amigdala arasındaki bağlantıların majör depresyonda daha zayıf olduğunu gösteriyor. Bu durum majör depresyon hastalarında duyguların neden daha yoğun bir şekilde hissedildiğini açıklıyor. Yani öyle gözüküyor ki psikoterapinin etkilerinden biri de bu zarar görmüş bağlantının yeniden inşası olabilir. Meta-analiz bize bu inşanın nasıl gerçekleştiğini kesin olarak gösteremese de ihtimallerden biri “bilişsel yeniden değerlendirme” gibi yöntemlerle zorlu deneyimleri yorumlamanın yeni yollarını bulmak olabilir.
Fu, Sankar ve diğer ekip arkadaşları hâlâ beyindeki değişimler ve klinik tepkiler arasındaki ilişkiden anlam çıkarmak için erken olduğunu vurguluyor, özellikle ne kadar gelişim sağlandığı açısından. Buna örnek olarak “Hayattan keyif almanın artması beynin belirli bir bölgesindeki değişimle ne kadar ilgilidir?” gibi henüz yanıt alınamayan sorular gösterilebilir. Araştırma ekibinin belirttiğine göre geçmişte yapılan bir başka çalışma (Buchheim et al. 2012) daha bu yaklaşımı takip ederek depresyon ölçeğindeki gelişim derecesinin ön singulat korteksindeki aktivite artışıyla gösterdiği korelasyonu ortaya çıkarmıştır. Bu bulgu da bahsedilen bölgenin daha fazla araştırılmaya değecek bir bölge olduğunu destekliyor.
Şimdilik hâlâ, devasa bir görev olan, terapi sürecinin kafatasımızın içindeki sinirsel dokulara etkisini haritalandırmakla boğuşuyoruz. Bu devam etmeye değer bir uğraş, Sankar ve arkadaşlarının belirtiği gibi:
“Tedavinin beyin aktivitesi üzerindeki mekanizmalarını anlamak, tanısal biyolojik işaretler geliştirme ve faydalı tedavi şekillerinde yeni hedefler belirleme potansiyeli taşıyor.”
https://evrimagaci.org/depresyon-psikoterapisinin-beyinde-yarattigi-degisimler-7498
- AB üyesi 26 ülkeden Netanyahu’ya “dur” çağrısıAvrupa Birliği’ne üye 26 ülkenin dışişleri bakanları İsrail’in bugün erken saatlerde Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kentine tahliye emri vermesine tepki gösteren ortak bildiri yayınladı.06 Mayıs 2024 Pazartesi 22:17ORTADOĞU
- Premier Lig'de şampiyonluk yarışı kızıştıİspanya La Liga'da 2023-2024 sezonunun şampiyonu Real Madrid oldu. Böylece Avrupa'nın 5 büyük futbol ülkesinin 4'ünde şampiyon netleşti, İngiltere Premier Lig'de ise zirve yarışı lider Arsenal ve Manchester City arasında kıyasıya sürüyor.06 Mayıs 2024 Pazartesi 21:13FUTBOL
- Ebeveyn ve öğretmenlerin ortak sorunu: Çocukların şikayetleriEbeveynlerin ve öğretmenlerin en çok muzdarip olduğu konulardan biri, çocukların sürekli şikayetçi olması. Peki bu problemin altında ne gibi sebepler yatıyor olabilir?06 Mayıs 2024 Pazartesi 20:12YAŞAM
- ABD'de bir kadın 10 haftada şans oyunlarından iki kez 1'er milyon dolar kazandıABD'de Christine Wilson isimli bir kadın, 10 hafta içinde iki kez 1 milyon dolar değerinde piyango ödülü kazandı. Wilson, tek seferde ödeme istediği için kendisine 650'şer bin dolar verildi.06 Mayıs 2024 Pazartesi 19:06AMERİKA
- İtalya'da toplu taşıma sektöründe çalışanlar greve gittiİtalya'da toplu taşıma sektöründe çalışanlar, sendikaların çağrısıyla özlük haklarında iyileştirme ve toplu iş sözleşmesi yenileme görüşmelerinin başlaması talebiyle 24 saatlik greve gitti.06 Mayıs 2024 Pazartesi 18:04AVRUPA
- Hükmen cezası verildi... Alsancak 0- Gençler Birliği 3KTFF Disiplin Kurulu’nun aldığı kararlar şöyle;06 Mayıs 2024 Pazartesi 17:47FUTBOL
- DAÜ Fizik Bölümü’nde ‘Dynamical Black Holes’ Konulu Seminer GerçekleştirildiDAÜ'de Kara Delikler Üzerine Derinlemesine Bilgilerin Paylaşıldığı Seminer Düzenlendi: Evrenin Gizemli Yapısına Işık Tutuldu06 Mayıs 2024 Pazartesi 17:15DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
- Rum tarafının, Türkiye’nin AB Dışişleri Bakanlarının gayri resmi toplantılarına katılmasına itiraz etmemesi bekleniyorRum tarafının, Türkiye’nin AB Dışişleri Bakanlarının gayri resmi toplantılarına katılmasına itiraz etmemesi bekleniyor06 Mayıs 2024 Pazartesi 17:13GÜNEY KIBRIS
- Yeşilova,Tamer Haddur olayından dolayı özür dilediNurel, teknik heyetin hatası nedeniyle Pera L.Gençler Birliği maçında kadroya yazılan ve yerli statüsü olmadığı için Gençler Birliği kulübünün itirazda bulunduğu Tamer Cem Haddur olayından dolayı bildiri yayımlayarak özür diledi06 Mayıs 2024 Pazartesi 16:42FUTBOL
- Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği araçlı eylem uyarısı yaptıKıbrıs Türk Hayvan Üreticileri Birliği, hükümeti protesto için siyah çelenk bıraktı. Başkan Mustafa Naimoğulları, pazartesiye kadar eylem tehdidinde bulundu06 Mayıs 2024 Pazartesi 16:29LEFKOŞA
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.