DAÜ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ’NDEN “COVID-19 VE BESLENME” AÇIKLAMASI

Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gözde Okburan, “COVID-19 ve Beslenme” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Yrd. Doç. Dr. Okburan, söz konusu yazısında şu ifadelere yer verdi:

“Dünya Sağlık Örgütü’nün pandemi olarak nitelendirdiği COVID-19 salgını, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir halk sağlığı sorunu olarak kabul görmektedir. Şu ana kadar yürütülen çalışmalarda, besin tüketiminin COVID-19 ile ilişkili olduğunu gösteren hiçbir kanıt olmamasına rağmen, beslenme ve bağışıklık arasında oldukça güçlü ve önemli bir ilişki olduğu bilinmektedir. Yürütülen çalışmalar; beslenme, bağışıklık sistemi ve enfeksiyon üçgeninde diyet müdahalelerinin önemine dikkat çekmektedir. Bu yüzden:

Her gün taze ve işlenmemiş besinleri tüketmeye özen gösterin

• Özellikle antioksidan içeriği yüksek olan ve bağışıklık sistemi için çok değerli olan meyveler ve sebzelerin yeterince tüketilmesi önerilmektedir.
• Kıbrıs doğasının bizlere sunduğu antioksidan A, C, E vitaminlerinden zengin mandalina, portakal, limon gibi narenciye ürünleri, ayrelli (kuşkonmaz), enginar, kereviz, gömeç ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi bağışıklık sistemini desteklemektedir.
• Baklagiller (örneğin mercimek, fasulye), yağlı tohumlar ve tam tahıllar (örneğin işlenmemiş mısır, yulaf, buğday, esmer pirinç veya nişastalı yumrular veya patates, tatlı patates) ve hayvansal kaynaklı besinlerin (örneğin et, balık, yumurta ve süt) beslenme programında yer alması önem arz etmektedir.
• Ara öğünler için şeker, yağ veya tuz oranı yüksek yiyecekler yerine çiğ sebzeler ve taze meyveler tercih edilmelidir.
• Önemli vitaminlerin kaybına neden olabileceğinden sebzeler fazla pişirilmemelidir.
• Konserve veya kurutulmuş sebze ve meyve kullanırken, tuz veya şeker eklenmemiş çeşitleri seçilmelidir.

Zeytinyağı ve diğer sağlıklı yağ çeşitlerini tercih edin

• Doymuş yağ asitlerinden zengin (örneğin yağlı et, tereyağı, hindistancevizi yağı, krema, peynir) yerine doymamış yağ asitlerinden zengin yağları (örneğin balık, soya, kanola, ayçiçeği, mısır ve özellikle zeytinyağını) tüketin.
• Salata yaparken zeytinyağının kullanılması hem sebze hem de meyvelerde bulunan yağda çözünen vitaminlerin emilimini artırarak hem de bileşiminde bulunan birçok antioksidan bileşiklerle bağışıklık sistemini desteklemektedir.
• Kırmızı et yerine beyaz et (tavuk ile hindi) ve genellikle az yağlı olan balıkları seçin.
• Yağ ve tuz oranı yüksek olduğu için işlenmiş etlerin (salam, sosis, sucuk vs.) tüketiminden kaçının.
• Mümkünse, süt ve süt ürünlerinin az yağlı veya yağsız olanlarını tercih edin.
• Endüstriyel olarak üretilen trans yağ asit içeriği yüksek yağlardan kaçının. Bunlar genellikle işlenmiş yiyecekler, fast food, atıştırmalık yiyecekler, kızarmış yiyecekler, kurabiyeler, margarinlerde bulunur.

Daha az tuz ve şeker tüketin

• Yemek pişirirken ve hazırlarken, tuz ve yüksek sodyumlu çeşnilerin miktarını (örneğin soya sosu) sınırlayın.
• Günlük tuz alımınızı 5 g'dan (yaklaşık 1 çay kaşığı) azla sınırlayın ve iyotlu tuz kullanın.
• Tuz ve şeker oranı yüksek gıdalardan (örneğin atıştırmalıklar) kaçının.
• Alkolsüz içecekler veya gazlı içecekler ve şeker oranı yüksek diğer içecekler (örneğin meyve suları, meyve suyu konsantreleri ve şuruplar ve aromalı sütler) tüketimini sınırlayın.
• Kurabiye, kek ve çikolata gibi tatlı atıştırmalıklar yerine taze meyveleri tercih edin.

Son olarak, besinlere temas etmeden önce hijyen kurallarına dikkat etmeli, her besin hazırlama ve tüketim öncesinde ellerinizi sabunlu su ile en az 30 saniye boyunca yıkamalısınız.