Rum tarafındaki iktidar partisi (DİSİ) Başkanı Averof Neofitu, “Kıbrıs sorununda geriye kalan anlaşmazlıklar ancak siyasi kararlarla, hatta bazıları Kıbrıs’taki iki tarafa da bağlı olmayan siyasi kararlarla çözülebilecek çok ciddi ve hassas konularla ilgilidir. Bu nedenle ufuktaki çözüm perspektifi gecikmeksizin çöküşe de dönüşebilir” dedi.

Haftalık Kathimerini’nin “Çözüm Ne Kadar Yakınsa Çöküş De O Kadar Yakın” başlığıyla manşete çıkardığı söyleşide Neofitu yukarıdaki değerlendirmesini şu sözlerle izah etti:

“Diyelim Garantiler konusunda farklı yaklaşımlarımız var,  bu da,  Ankara yabancı garantiler olmadan Federal Kıbrıs’a ‘okay’ vermemesinden ortaya çıktı. Ancak yarın Türkiye, Kıbrıs sorununun garantiler olmadan çözümünü kabul etmeye karar verirse, mesele çözülür.

Toprak ve Haritalar da Ankara’nın siyasi karar almasıyla alakalı konulardır. Örneğin, Omorfo (Güzelyurt) veya Mağusa’nın (Maraş) ve diğer bölgelerin iadesine kim karar verecek? Türkiye değil mi? Dolayısıyla Mülkiyet konusunda olduğu gibi bu konuda da anlaşmazlıklar Ankara’nın gereken siyasi kararı almaya irade ve cesaret göstermesiyle çözülebilir.

Dolayısıyla, halihazırda kavşak noktasındayız. Çözümün çok yakın olduğu bir noktadayız ama müzakerelerin çöküşe uğrama ihtimali de çözümle aynı mesafededir.”

“Çözüm olsa da olmasa da…”

Neofitu, “Kıbrıs sorununa bulunacak çözümün Doğu Akdeniz’deki enerji çıkarları örgüsünde nasıl bir rol oynayabileceği” sorusuna karşılık, “Kıbrıs sorununun çözümüyle birlikte enerji alanındaki olgulara da farklı bir bakış açısıyla yaklaşılabilir, farklı bir açıdan bakılabilir” cevabını verdi.

“Çözümle birlikte enerji konuları ve doğal gazla ilgili diğer seçenekler de masaya gelir mi?” sorusuna karşılık da Neofitu; “Elbette! Örneğin Kıbrıs Cumhuriyeti, doğal gazı Türkiye’ye satmak avantajınaysa, bu seçeneği incelemeyecek mi? bölgedeki diğer ülkeler de Türkiye’nin de dahil olacağı bölgesel bir işbirliği konusunda hemfikir olursa artık Birleşik olacak Kıbrıs Cumhuriyeti diyaloğu ret mi edecek? Kıbrıs sorununun çözümü enerji konusunda başka ufuklar da açacak.”

Neofitu’ya, bu sözlerinin farklı da yorumlanabileceği hatırlatıldığında “Tamamen net olması için: Kıbrıs sorununun çözümü otomatikman Kıbrıs-Türkiye doğal gaz işbirliğine açık çek olacak demiyorum. Bir seçenektir.

Ancak Anastasiadis hükümeti çözüm olsun veya olmasın, devlet olarak doğal gazı değerlendirme seçeneklerine sahip olabileceğimiz stratejik adımlar attı. Daha birkaç gün önce Mısır’la boru hattı anlaşması imzaladık ve Kıbrıs tamamen Türk piyasasına bağımlı değil.”

“Omorfo (Güzelyurt) olmayan ve garantilerin olacağı bir çözüme hayır deriz”

“Omorfo (Güzelyurt) olmadan ve garantilerin olacağı bir çözüme hayır diyeceğinizi söylediniz. Ancak çözüm bir uzlaşı olmayacak mı?”  sorusuna karşılık da Neofitu “Elbette bir uzlaşı olacak” dedi ancak şunları sıraladı:

“Ancak en az 100 bin Kıbrıslı Rum göçmenin geri dönmesi hedefimizi sağlamayan ve halkın reddettiği Annan planının öngördüğünden daha kötü toprak düzenlemeleri olan tezler kabul edilemez. Garantiler konusunda, evet, kesindir. Çağdaş bir Avrupa devletinin üçüncü ülkelerin, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü garanti edeceği askeri garantörlüğüne ihtiyacı yoktur. Bu da bizim tezimizdir.”