Lefke ve Yöresi Sivil Toplum Örgütleri Koordinatörlüğü, PORT-İSBİ şirketinin Turizm ve Çevre Bakanlığı’na sunduğu ÇED raporunda altınla ilgili herhangi bir bilgi vermemesine karşın, Santral Madencilik A.Ş.’ye yaptığı ortaklık teklifinde, altından ve ileri madencilik yapmaktan bahsettiğini belirterek, buna asla müsaade edilmeyeceğini yineledi.

Açıklamada, Lefke ve yöresi sivil toplum örgütlerinin (STÖ), Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın konuyla ilgili açıklamasındaki öngörüsüne katılmadığı belirtildi.

Koordinatörlük açıklamasında, başta Çevre Bakanlığı olmak üzere yetkililerce atık alanıyla ilgili olarak yapılacak her türlü işlemin, Bilgi Edinme Hakkı Yasası ile İyi İdare Yasası hükümleri uyarınca sivil toplum örgütleriyle ve halkla paylaşılması talep edilerek, “Aksi halde, hazırlamakta olduğumuz hukuksal süreci tereddüt etmeden en kısa zamanda başlatacağımızı, hükümetin ve kamuoyunun bilgisine getiririz” denildi. 

Koordinatörlüğün açıklamasında, C.M.C. maden şirketinin 1975 yılı Mart ayında faaliyetlerini tatil edip Kıbrıs’tan ayrıldığı ve geriye Lefke Gemikonağı bölgesinde bulunan maden attıklarını  bıraktığı anımsatıldı.

Açıklamada, atık alanının 2003 yılında kısa adı Doba Ltd. olan şirkete 49 yıllığına kiralandığı, bilahare bu şirketin de 2007 yılı sonunda yine kısa adı PORT İSBİ olan (PORTISBI CYPRUS FREE ZONE & MARINE LOGISTIC SERVICES LTD.) şirket ile işbirliğine gidip atık alanını adı geçen şirkete devrettiği ifade edildi.

“PORT İSBİ’YE GÜVENİMİZ YOK”

PORT İSBİ yetkililerinin  söz konusu alanı 4 yıl içerisinde temizleyecekleri ve orada büyük yatırımlara gidileceğini iddia ettiği ifade edilen açıklamada şöyle denildi:

“Aradan 9 yıla yakın bir süre geçmiş olmasına rağmen yukarıda belirtilenlerin hiçbiri PORT-İSBİ tarafından gerçekleştirilmemiştir. Bu esnada şirket yetkilileri Sivil Toplum Örgütleri temsilcileriyle birçok toplantılar gerçekleştirmişler ve her defasında değişik bahanelerle taahhüt edilen temizliğin ileriki tarihlerde başlayacağı sözünü vermişler ancak sözlerini hiç tutmamışlardır. Bu arada anılan şirketle KKTC’nin yetkili birimleri arasında yapılmış olan protokol hükümlerini de Port-İsbi uygulamamıştır. 

Lefke ve Yöresi Sivil Toplum Örgütleri’nin PORT-İSBİ şirketine güveni kalmamış ve maden atıklarının şirket tarafından temizleneceği yönündeki ümitlerini yitirmişlerdir. Şirket yetkililerinin gerek Gür-İş Şirketi ve gerekse diğer şirketlerle yaptıkları görüşme ve yazışmalar atık alanı vasıtasıyla rant elde etmek istediklerini, tehlikeli kimyasallarla altın ve yeniden maden üretimi hedeflediklerini göstermektedir. Kurulması tasarlanan ve ÇED Raporu ve orada sunulan tesis de aslında bu amaca hizmet etmek için planlanmıştır. Cittaslow Kentler birliğine üye olmuş ve gelişimini, Eğitim, Tarımsal Üretim ve Turizm’e dayandırma stratejisini benimsemiş yerel yönetim ve bölge halkı, bölgesinde kirli çalışma olan yeni madencilik faaliyetini görmek istemiyor  ve buna da asla müsade etmeyecektir.”

Koordinatörlük açıklamasında, kısa süre önce yangından mal kaçırırcasına adı geçen şirketin yurt dışından “bir şeyler ithal edip” atık alnına istiflediği kaydedilen açıklamada, ÇED Raporu onaylanmamış ve Lefke Belediyesi’nden izin alınmamış bir tesis için gerekli malzemenin, tam da tatil gününe denk getirilerek limandan ve gümrükten geçirilerek CMC alanına taşındığı kaydedildi.

“BAKANLIK EN UFAK BİLGİLENDİRME YAPMADI”

Sivil Toplum Örgütlerinin bütün çağrılarına ve bilgi edinme taleplerine karşın ilgili Bakanlık tarafından bu konuda en ufak bir bilgilendirilme yapılmadığı kaydedilen açıklamada, geçmiş hükümetin bu şirketin  atık alanına ilişkin  mukavelesini iptal kararının, ilgili mercilerce iptal edilmesinin Lefke ve Yöresi Sivil Toplum Örgütlerini üzdüğü ve yeni bir mücadele başlatmalarını gerekli kıldığı vurgulandı.

“İSBİ’YE GÖRE TEMİZLİK 15 YILDA TAMAMLANACAK... 15 YILA DAHA TAHAMMÜLÜMÜZ YOKTUR”

Açıklamada, İSBİ şirketinin iddiasına göre temizlik işlemlerinin, başlayacağı tarihten itibaren her şey normal seyrederse en erken 15 yılın sonunda tamamlanacağı kaydedilerek, Lefke ve yöresi halkının 15 yıl daha  maden atıklarıyla birlikte yaşamaya artık tahammülü olmadığı ifade edilerejk şöyle denildi:

“Arzumuz devletle adı geçen şirket arasındaki protokol ve/veya  mukavelenin tekrar gözden geçirilip geçmiş hükümetin iptal kararı alınırken varsa eksikliklerin de giderilerek yeniden bir iptal kararı üretilmesidir.      
Yapılması gereken iptalden sonra çıkılacak şeffaf bir ihaleyle temizleme işlemlerinin belirlenecek yeni bir firmaya verilip atık alanının memranlanıp yeniden ekonomiye kazandırılmasıdır.  
Bu yapılırken de; 
i) Temizleme süresinin en fazla 5 yıl ile sınırlandırılması, 
ii) Yapılacak temizleme işlemlerinin tüm bu hususları kapsayacak yeni sözleşme ve şartname hükümlerine ve zaman takvimine uyularak yapıldığının oluşturulacak bir denetleme komitesi tarafından denetlenmesi,     
iii) Denetleme komitesinde konunun uzmanları yanında Lefke Belediyesi, Lefke Avrupa Üniversitesi ve Lefke Sivil Toplum Örgütleri temsilcilerinin de yer alması, dikkate alınmalıdır.”

“ÇEVRE BAKANLIĞININ ÖNGÖRÜSÜNÜ KABUL ETMİYORUZ”

Açıklamada, Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın, CMC alanıyla ilgili Port İsbi Şirketi’nin hazırladığı proje kapsamında maden atıklarının geri kazanılması, atık alanlarının iyileştirilmesi ve yeniden kullanıma uygun hale getirilmesinin öngörüldüğünü açıkladığı kaydedilerek, şöyle devam edildi:

“Biz Çevre Bakanlığı’nın bu öngörüsünü kabul etmiyor, CMC Atık alanının temizlenmesini yaptığımız öneriler çerçevesinde değerlendirilmesini talep ediyoruz. PORT-İSBİ firmasının, maden atıklarının geri kazanılması, atık alanlarının iyileştirilmesi ve yeniden kullanıma uygun hale getirilmesi için hazırladığı ve değerlendirmesi için  Turizm ve Çevre Bakanlığı’na  sunduğu  ÇED raporunda, Altın üretimi ile ilgili herhangi bir öngörü ve bilgi yoktur. PORT-İSBİ firmasının, 06-Eylül-2013 tarihinde  Santral Madencilik A.Ş.’ne yaptığı ortaklık teklifinde, 
1- Atıklar içerisinde altın bulunduğunu ve bunun geri kazanımının yapılacağını,
2- İleri madenciliğe (Yeni maden sahalarının işletilmesine) sıcak baktıklarını bildirmiştir.

Burda da görüldüğü gibi PORT-İSBİ firması, hem devletten hemde hükümetten birçok konuyu saklamaktadır. Bu da adı geçen firmaya güvenmemekte ne kadar haklı olduğumuzu göstermektedir. Lefke için hayati öneme haiz böyle bir çalışmaya, yeni madenciliğe asla müsade etmeyeceğiz.”   

Koordinatörlük açıklamasında, başta Çevre Bakanlığı olmak üzere yetkililerce atık alanıyla ilgili olarak yapılacak her türlü işlemin Bilgi Edinme Hakkı Yasası ile İyi İdare Yasası hükümleri uyarınca sivil toplum örgütleriyle ve halkla paylaşılması talep edilerek, “Aksi halde, hazırlamakta olduğumuz hukuksal süreci tereddüt etmeden en kısa zamanda başlatacağımızı, hükümetin ve kamuoyunun bilgisine getiririz” denildi.