ÇİN, ABD’Yİ TAYVAN İLE HER TÜRLÜ TEMASI DURDURMAYA ÇAĞIRDI

Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD'li eski yetkililerin, Tayvan'ı ziyaret etmesine ilişkin Tayvan ile ABD arasında her türlü temasa karşı çıktıklarını belirterek Washington yönetimini Ada'dan uzak durmaya çağırdı.

Bakanlık Sözcüsü Cao Licien, başkent Pekin'de düzenlediği olağan basın toplantısında, ABD'li eski Senatör Chris Dodd ile eski Dışişleri Bakan Yardımcıları Richard Armitage ve James Steinberg'in Tayvan'ı ziyaretine ilişkin açıklamalarda bulundu.

"(Tayvan lideri) Tsai Ing-wen, sadece Çin'in bir bölgesinin lideridir. Çin, ABD ile Tayvan'ın her türlü temasına kararlılıkla karşı çıkıyor." ifadesini kullanan Cao, ABD'li eski yetkililerin Tayvan'ı ziyaret etmesi nedeniyle Washington yönetimine nota verdiklerini kaydetti.

Sözcü Cao, ABD'yi, tek Çin ilkesine bağlı kalmaya, Tayvan ile her türlü teması durdurmaya, ikili ilişkilerin daha fazla zarar görmemesi için Tayvan meselesini dikkatlice ele almaya ve Ada'daki bağımsızlık yanlılarına yanlış sinyal göndermemeye çağırdı.

Tayvan basınında çıkan haberlere göre ABD Başkanı Joe Biden'ın gayri resmi heyeti olarak yola çıkan Dodd, Armitage ve Steinberg, Tayvan'a bugün ulaştı. ABD'li eski yetkililer Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile yarın akşam yemeğinde bir araya gelecek.

Ziyaret Çin ordusuna ait savaş uçaklarının Tayvan'ın Hava Savunma Tanımlama Sahası'na (ADIZ) yönelik ihlalleri artırdığı bir döneme denk geldi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken 11 Nisan'da yaptığı açıklamada Blinken, Pekin yönetiminin Tayvan'a yönelik "saldırgan tavırları"nın ve Tayvan Boğazı'nda artan tansiyonun endişe yarattığını kaydetmişti.

Blinken'ın açıklamasından sonra 12 Nisan'da Çin ordusuna ait 25 savaş uçağı Tayvan'ın ADIZ'ını ihlal etmişti.

Tayvan makamları uçakların 14'ünün J-16, 4'ünün J-10 savaş uçağı, 4'nün H-6K bombardıman, 2'sinin Y-8 deniz karakol, birinin de KJ-500 erken uyarı ve kontrol uçağı olduğunu duyurmuş ve ihlalin, Çin ordusunun bugüne kadar en çok uçakla yaptığı girişim olduğuna dikkati çekmişti.

ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından, 1971'de BM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i uluslararası toplumda sadece kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakilen diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.