BORSA İSTANBUL’DA SERT KAYIP: İŞTE DÜŞÜŞÜN İKİ TEMEL NEDENİ

TL’de değer kaybı devam ederken, bugün Borsa İstanbul’da da sert satışlar var. BIST 100 endeksinde gün içi kayıp yüzde 3’ü aştı.

Bankacılık endeksinde düşüş yüzde 3’e yaklaşırken, metal ana endeksinde kayıplar yüzde 4’ü aştı. Endekslerde düşüşler genele yayıldı.

Yüksek enflasyon ve derin negatif reel faiz ortamında bu yıl yerli yatırımcıların ilgi gösterdiği Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi 21 Nisan’da 2556,8 puanla rekor kırmıştı ancak sonrasında düşüş eğilimine girdi ve bugün 2367 puana kadar geriledi. Zirveye göre düşüş, yüzde 7’yi aştı.

KÜRESEL BORSALARDA DA SATIŞ VAR

ABD'de nisanda enflasyonda düşüşe rağmen rakamların beklentilerin üzerinde açıklanması ve detaylarda enflasyonun genele yayıldığının görülmesi dün piyasadaki yüksek enflasyon ve Fed'in hızlı parasal sıkılaştırma yapabileceğine dair kaygıların gerilemesini engellemiş, ABD borsalarında kayıplar görülmüştü.

ABD’nin ardından bugün Asya ve Avrupa borsalarında da kayıplar var. İngiltere’de FTSE 100 endeksinde ve Almanya’da Dax endeksinde bugün gün içi kayıp yüzde 2’yi aştı.

‘ENFLASYONA ENDEKSLİ TAHVİL’ HAZIRLIĞI

Uzmanlar, yurt dışı ve yurt içi kaynaklı iki gelişmenin Borsa İstanbul’daki düşüşte etkili olduğunu belirtiyor.

Tera Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan, küresel piyasalardaki enflasyon endişelerinin tetiklediği satış dalgasının, Türkiye'deki derin negatif reel faizle birleştiğini, lirada satışların da derinleştiğini vurguladı.

“Buna ek olarak, enflasyona endeksli tahvil beklentileri, getiri arayışıyla borsaya giren yatırımcıların önden pozisyon almış olmaları satış sebebi” diyen Erkan, “Mesela yüzde 70 enflasyon, borsada kimse bu kadar kazanamaz. Bu durumda daha sonradan gelen yatırımcılar, yani getiri arayanların hepsi enflasyona endeksli tahvil veya bonolara gidecek. Yabancının olmadığı bir piyasada yatırımı enflasyondan koruma motivasyonu öne çıkıyor” ifadelerini kullandı.

FED BELİRSİZLİĞİ

Yurt dışı piyasalardaki gelişmelere işaret eden InvestAZ Araştırma Direktörü Dr. Tuğberk Çitilci, “ABD'de enflasyon belası devreden çıkmıyor. Yüzde 8 artık ABD'de enflasyon için yeni normal fakat buna karşı Fed'in para politikasında tepkisizlik devam ediyor” dedi.

“50 baz puanlık faiz artışı önümüzdeki toplantılarda gelecek ama şu an doğal faiz oranı yüzde 2,5 seviyesine ani olarak çıkartılsa bile enflasyon yüzde 8. Yüzde 5'e inse bile yüzde 2,5'lik doğal faiz oranı var” diyen Çitilci, “Fed'in bu şekilde enflasyonun arkasında kalma sistematiğinin altında ne var, onu anlamak lazım. Piyasanın da onu anlayamadığı için kafası karışık” değerlendirmesinde bulundu.

Piyasanın bu durum nedeniyle dolar alıp diğer varlıkları sattığını, bunun hisse senetlerinde, kriptolarda, Hazine kağıtlarında görüldüğünü belirten Çitilci, şu an 104,6 seviyesindeki dolar endeksinin 106,6 seviyesine kadar yükselebileceğine ve hisse senedi endekslerindeki düşüşün devam edebileceğine işaret etti.

ABD'de S&P 500 endeksinde 100 puanlık daha düşüş görülebileceğini ve bununda da Borsa İstanbul'u 2400 puanın altında tutmaya devam edebileceğini belirten Çitilci, son dönemde yurt dışındaki fırtınaya karşı göreceli korunma imkanı sunan ve daha az düşüş gösteren Borsa İstanbul'da tablonun, yurt dışındaki son gelişmeler ve ülke risk priminin (CDS) 700'ün üzerine çıkmasıyla değiştiğini vurguladı.

NEREYE KADAR DÜŞEBİLİR?

Döviz kurları yükselirken piyasada “tekrar kasım-aralık dönemindeki gibi ihracatçı şirketler aracılığıyla borsa da yukarı gider mi” sorusunun sorulduğunu ve bu yönde bir fiyatlama denemesi olduğunu belirten Çitilci, bunun başarılı olamadığını söyledi.

Piyasada son 10-15 gündür enflasyona karşı tahvil ve mevduat gibi enstrümanların konuşulduğunu aktaran Çitilci, endekslerdeki son düşüşlerle birlikte “borsadan çıkıp bu varlıklara ön hazırlık mı yapılıyor” sorusunun da gündeme geldiğini, diğer yandan nisanda yüzde 70'e ulaşan ve yaz döneminde yüzde 85'e yükselmesi beklenen enflasyona karşı borsanın tam koruma sağlamadığına dair bir algı mı var sorusunun sorulduğunu belirten Çitilci, “Ben ilk etapta Borsa İstanbul'daki düşüşün büyük kısmını yurt dışındaki çalkantıya bağlıyorum, yurt dışındaki çalkantı normalleştikten sonra enflasyona karşı elinde TL olanlar için borsanın alternatifsiz adres olmaya devam edecek, ta ki enflasyona endeksli tahvil ya da mevduat gelene kadar” dedi.

Çitilci, Borsa İstanbul'da 55 günlük hareketli ortalamaya bakıldığında 2 bin 254 seviyesine kadar düşüş olabileceğini belirtti.