BÖBREK TAŞI VE BESLENME İLİŞKİSİ

Böbrek taşları idrardan ayrılan kalsiyum, oksalat, ürik asit gibi maddelerin, böbrekte birikerek, kristalleşmesiyle ortaya çıkar. Sık görülen sağlık problemleri arasında yer alır. Genellikle 20-50 yaşları arasında görülürken, yetişkin erkeklerde kadınlardan daha fazla rastlanmaktadır. Genetik faktörler, gut hastalığı, böbrek hastalığı, hipertansiyon, mide ve bağırsak hastalıkları, bazı ilaçların kullanımı, sık idrar yolu enfeksiyonu, sürekli ishal durumu ve sıvı kaybına neden olan sıcak iklimler böbrek taşına neden olabilir. Ayrıca kan kalsiyum seviyesinin yükselmesi, uzun süre hareketsizlik, şişmanlık ve yanlış beslenme alışkanlıkları böbrek taşı oluşma riskini artırır. Fazla siyah çay ve kahve tüketimi, yetersiz su içilmesi, fazla şeker, aşırı tuz, hayvansal kaynaklı proteinin fazla alınması, A vitamininin yetersiz tüketilmesi ve alkol alımının fazla olması böbrek taşı riskini artıran beslenme alışkanlıklarındandır. Gece sık idrara çıkma, ağrı, bulantı ve kusma böbrek taşının belirtisi olabilir. Bazı böbrek taşları ise hiçbir şikayete yol açmaz. Böbreklerde kalsiyum oksalat taşı görülen kişilerin beslenmelerinde oksalat miktarına dikkat etmesi gerekir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, maydanoz, semizotu, pazı, roka vs.), taze fasulye, bamya, pancar, domates, soya ürünleri, kırmızı erik, mürdüm eriği, çilek, böğürtlen, ahududu, kivi, incir, mısır, yağlı tohumlar (fındık, yerfıstığı, badem vs.) ve kakao gibi oksalattan zengin besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Ürik asit taşı görülenler, süt, sebze ve meyve grubu besinleri serbestçe tüketebilir. Et grubu, kuru baklagiller, ıspanak, bezelye ve karnabahar belirli miktarlarda beslenmede yer alabilir. Sistin taşları görülenler, idrarı alkali yapan süt, sebze, meyve ve yağlı tohumları tüketebilir. Et, yumurta, peynir, erik, armut ve tahıllar ise idrarda asit yaptığı için sınırlı tüketilmelidir. Enfeksiyon taşları olarak da adlandırılan magnezyum amonyum fosfat taşları görülen kişiler, beslenmelerinde fosfor içeren besinleri kısıtlamaları gerekir. Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohumlar, süt ve ürünleri fosfor kaynaklarıdır. Genel olarak böbreklerde taş görülen kişiler beslenmelerinde nelere dikkat etmelidir? - Yeterli miktarda su tüketimine (günde en az 8-10 bardak) özen göstermelidir. - Günlük tuz tüketimi bir tatlı kaşığını (5 gram) geçmemelidir. Ayrıca turşu, sucuk, pastırma gibi tuzlu              besinlerden uzak durulmalıdır. - Hayvansal kaynaklı proteinler fazla tüketilmemelidir. - Kalsiyum içeren besinlerin aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. - Siyah çay ve kahve az tüketilmelidir. - Asitli içeceklerin tüketiminden kaçınılmalıdır. - Alkol tüketiminden uzak durulmalıdır. - Sağlıklı bir şekilde fazla kilolar verilmelidir. Hızlı kilo verdiren sağlıksız diyetler yapılmamalıdır. İyi günler dileğiyle.