BMGK DAİMİ ÜYELERİNDEN TALİBAN’A KARŞI ORTAK TAVIR

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) beş daimi üyesi, Afganistan'da kontrolü ele geçiren Taliban ile ilişkiler konusunda ortak bir çizgide anlaştı. Konuya dair açıklamalarda bulunan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'dan oluşan beş daimi üyenin Taliban'a "halkın tüm kesimlerini temsil eden" bir hükümet kurma çağrısında bulunduklarını söyledi. Guterres ayrıca beş daimi üyenin, "insani yardımların sorunsuz ve ayrımcılık yapılmadan dağıtıldığı barışçıl ve istikrarlı bir Afganistan" istediklerini ifade etti.

BM'nin ABD'nin New York kentindeki merkezinde devam eden 76'ıncı Genel Kurul toplantıları kapsamında, BMGK'nin beş daimi üyesinin dışişleri bakanları ile bir araya gelen Guterres, bu görüşmenin ardından söz konusu beş ülkenin, "Kadınların ve kızların haklarına saygı gösterilen ve terörizm için kaçış yeri olmayan bir Afganistan" görme arzusu içinde olduğunu dile getirdi.

İngiltere'nin öncülüğü

ABD'li temsilci de İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss'ın girişimiyle düzenlenen BM daimi üyesi ülke dışişleri bakanlarının toplantısını "yapıcı" ve "pek çok noktada mutabakat sağlanan" bir buluşma olarak nitelendirdi. Temsilci ayrıca, "Ben hiç kimsenin (Afganistan'daki) geçici hükümeti oluşturan gruptan memnun olduğunu sanmıyorum; Çinliler dahil" ifadelerini kullandı.

Siyasi gözlemciler, BMGK'nin beş daimi üyesi arasında varılan mutabakata büyük önem atfediyor. Zira henüz bir ay önce Genel Kurul'da, uluslararası toplumun Taliban rejiminden beklentilerini içeren karar metni ile ilgili oylamada, Rusya ve Çin'in temsilcileri çekimser oy kullanmıştı.

Geçici hükümette "kadına" yer yok

Ağustos ayı ortasında başkent Kabil'e girerek Afganistan'ın tamamında kontrolü ele geçiren Taliban, uluslararası toplum tarafından tanınmayan geçici bir hükümet kurmuştu. Ancak söz konusu hükümette bir kadın bakan yer almadığı gibi, kadın hakları ile ilgili sorumluluğu bulunan bir üye de bulunmuyor.

BM Genel Kurulu'nda Çarşamba günü bir konuşma yapan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da Afganistan'da kurulan geçici hükümetin yapısını "Taliban'ın taktiksel bir hatası" olarak nitelendirmiş ve bu hükümet yapısının Taliban ile ilişki kurmayı zorlaştıracağını dile getirmişti. Maas konuşmasında ayrıca, "Bu mesajı hepimizden duymaları önemli" ifadesini kullanmıştı.