Soğuk bir kış günüydü. Mehmet Ali Talat ile Dimitris Hristofyas, yoğunlaştırılmış müzakereler kapsamında biraraya geliyor ve uzun soluklu  görüşmeler gerçekleştiriyorlardı.

Kıbrıs’ın kuzeyinden ve güneyinden gazeteciler olarak biz ise, görüşmelerden çıkacak sonuç ve açıklamaları bekliyorduk. Hiç unutmamam, soğuktan tiritir titrediğimiz günlerdi. Lefkoşa eski havaalanının bulunduğu bölgede gerçekleşen görüşmelerde, basına kurulmuş çadırın içinde ısınmaya çalışıyorduk.

O haber takiplerinden birisinde, uzun bekleme saatlerinde, Andreas Manolis ile uzun uzun sohbetler gerçekleştiriyorduk. Kıbrıslı Rum foto muhabir Manolis ile farklı konulardan bahsederken konu dönüp dolaşıp Kayıp Şahıslar’a geldi. Manolis, hem sınırın kuzeyinde, hem de güneyinde defnedilen kayıpların tümünün defin törenlerine katıldığını belirtmişti.

Şaşkın bir vaziyette “tümüne de gidiyor musun yani? Peki neden?” diye sorduğumda, Rum aksanı ile İngilizce olarak “Respect re, respect” (saygı) diye karşılık verdiğini anımsıyorum.

Aslında Manolis’in kardeşinin de kayıp olduğunu o gün öğrenmiştim.

Manolis o gün, o sohbetimizde katıldığı cenaze törenlerinden de farklı anılarını anlattı. Kutlay Erk ile Meral Eroğlu’nun bir araya geldiği ve ortak acıları paylaştığı, ortak gözyaşı döktüğü ve kucaklaştığı zamanlardan detaylar verdi.

***

Ülkenin en sağından en soluna kadar her ailede bir savaş, bir ölüm veya kayıp anısı var. Anlatılamaz bir acı şeklini alan kayıpların hikayeleri ise, huzura kavuşacakları günleri bekliyor.

Birçok kişi CTP’nin ileri gelenlerinden, eski bakan, eski belediye başkanı Kutlay Erk’in babasının kayıp şahıslar listesinde uzunca bir süre kaldığını bilmez. 1963 toplumlararası çatışmalar sırasında hastalanarak Lefkoşa’daki devlet hastanesine yatan ve 23 Aralık’ta arkadaşları tarafından hastaneden alınan ve 44 yıl 5 ay kendisinden hiçbir haber alınamayan bir kayıp olduğu bilinmez Mustafa Arif. Erk’in babası 2008 yılında huzura kavuştu. Minik bir tabutta defnedildi.

Öte yandan 3.Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu’nun eşi Meral Eroğlu’nun kardeşinin kayıplar listesinde olduğunu da bilmez birçok kişi. Meral Eroğlu’nun ağabeyi Hasan Yılmaz Ahmet’in üç arkadaşıyla birlikte 31 Aralık 1963’te Lefkoşa’dan Akıncılar köyündeki evlerine giderken ortadan kayboldu ve 46 yıl boyunca kendilerinden hiçbir haber alınamadı. 2009 yılında kayıp dört Türk’ün kemiklerinin Güney Lefkoşa’da bir çukurunun içinde bulunduğu bildirilene, DNA testi yapılıp defnedilene kadar kayıp olarak kalıverdi Hasan Yılmaz Ahmet. 

Bu iki önemli siyasi figürün hikayesi kısmen acı da olsa sonlandı.

İşte böylesi acılardan ve huzura kavuşma hikayelerinden konuşurken, yine Manolis’e döndüm ve sordum “Kardeşinin cesedi bulunsa sevinecek misin Manolis?”. Dudak büktü ve biraz utanarak “oxi re” dedi. Hayatta olmadığını tahmin ettiğini ancak “ya hala yaşıyorsa” diye umudunu ise henüz tüketmediğini aktardı.

***

Savaşın kirli yüzündeki acılar en az 50 yıldır devam ediyor. Hala kayıp yakınlarının umutlarından, kan ve baruttan, şehit edebiyatlarından beslenen siyasi zihniyetler var bu adada. Bunlar yaşanırken, en insani duygular sömürülüyor.

Hatta insanlara acı üstüne acılar veriyor.

O Rum dostum ile konuşmamızdan sonra kayıplar konusuna bakışım çok değişti.

Şimdi bazı acıların sonlanması gerek.

Kayıplar listesine girenler 2001 kişiden şu an hala bulunamayan 888 kişinin ailelerinin acılarına son verilmesi için bilgisi olanların yetkililere ulaşması ve bu ailelerin ve yaşamını kaybettiği tahmin edilen kişilerin ruhlarının huzura kavuşması için çalışma yapılması lazım.

Aslında dinin, dilin, ırkın önemi yok. Kendimize ve insana saygı bu noktada önem kazanıyor.