BİDEN: KIBRIS'TA STATÜKO TÜRKİYE YARARINA ÇALIŞMIYOR

Philadelphia'nın Pennsylvania bölgesinde düzenlenen Amerika Yunan Ortodoks Başpiskoposluk Bölgesi 42. Clergy Laity Kongresi'nde 1,500 kişinin önünde bir konuşma yapan Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Joe Biden, 40 yıldan bu yana devam etmekte olan Kıbrıs sorununa, iki toplumlu bir federal çözüm için iyi bir fırsat var olduğu konusunda neden 'biraz iyimser' olduğunu izah etti.

Amerika Başpiskoposu Demetrios da, Biden'in görüşlerinden memnuniyet duyduğunu ifade etti, ABD- Yunanistan ilişkilerine, İstanbul'daki Ekümenik Patrikliğin dini özgürlüğüne ve Ruhban Okulu'nun yeniden açılmasına değindi.

Kıbrıs'ı ziyaret eden ve yine ziyaret edecek olan Amerikan Helen Enstitüsü Başkanı Nick Larigakis de kongrede hazır bulunarak ABD Başkan Yardımcısı Biden ve Yunan Amerikan liderlerin brifinglerini dinledi ve Biden'in kendilerine de benzer görüşler aktardığını teyit etti.

Bununla birlikte Larigakis'in, bu görüşlerin Beyaz Saray'ın dış politikasının görüşleri mi yoksa Biden'in Başkan'ın gündeminde en üst sıraya koymaya çalıştığı görüşleri mi olduğu konusunda ihtiyatlı olduğu görüldü.

Nick Larigakis şöyle devam etti:

“Bunları kamera karşısında kayıt yapılırken 1,500 kişinin önünde söylemesi (Biden'ın) oldukça önemlidir ve inkar edilemez. Bunları daha önce duymamıştık. Ancak ben bunların hala Başkan'ın gündeminin en üst sırasında olduğunu düşünmüyorum.”

Beyaz Saray henüz Biden'in görüşlerinin resmi onayını yapmadı.

Clergy Laity'nin akşam yemeğinde Başkan Yardımcısı'nın yanında oturan Başpiskopos Demetrios'a göre ise, birçok görüş resmi metne eklenmedi.

Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Joe Biden konuşmasında, uzun meslek yaşamı süresince en büyük hayal kırıklıklarından birinin 40 yıl sonra Türk ordusunun hala Kıbrıs'ta bulunması olduğunu söyledi ve adil bir çözüm bulunma konusundaki iyimserliğine üç neden gösterdi.

Biden bunlardan birinin Nicos Anastasiades başkanlığında Kıbrıs'ın ticaretten yatırımlara, terörizmle mücadelede işbirliğinden kitle imha silahlarının imha edilmesi konusuna kadar her alanda Amerika Birleşik Devletleri'nin eşsiz bir stratejik ortağı haline gelmesi olduğunu belirtti.

Joe Biden ikinci olarak Kıbrıs ve İsrail açıklarında ve potansiyel olarak Yunanistan ve Lübnan açıklarında hidrokarbon kaynakları keşfinin Kıbrıs'a, bölgede lider rolü oynama ve Avrupa'nın enerji güvenliğini artırma şansı verdiğine dikkati çekti.

Bu keşiflerin bölgede değişikliklere neden olabileceğine işaret eden ABD Başkan Yardımcısı, “Ancak bu sadece ülkeler bir araya gelir ve birlikte çalışma yollarını bulurlarsa gerçekleşebilir” şeklinde konuştu.

Son olarak Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'la Irak'taki son gelişmelerden sonra düzenli olarak görüşmeler yapan Joe Biden şöyle dedi:

“Türk hükümeti tarafında büyük bir farkındalık vardır. İşin aslı şu ki Türkiye hükümeti benim görüşüme göre, asil nedenlerden dolayı değil ama pratik nedenlerden dolayı adadaki statükonun ekonomik, askeri ve siyasi açıdan kendileri yararına olmadığını anlamaya başlamışlardır.İki toplumlu, iki bölgeli, federal çözüm Türkiye için büyük potansiyel faydaya sahiptir.”

Statükonun ne Türkiye, ne Kıbrıslı Türkler, hatta bölge için bile çalışmadığını ifade eden Joe Biden, şöyle devam etti:

“Sanırım geldiğimiz nokta budur. Yapılması gereken çok iş olduğu açıktır. Ve ben naif değilim. Bunu uzun zamandan beri yapıyorum, Kıbrıslı Türk liderleri dikkatle dinliyorum. Toplumun artık 'yeter artık' durumuna geldiğini algılıyorum. Başlangıçtaki istilanın faydasının hiçbirimiz için bir önemi kalmamıştır. Türkiye'nin daha yapıcı taraf olması gerekmektedir. Ve sanıyorum, şimdi olanlara bakılırsa bu onların yararınadır. Çünkü Rusya'dan ve kuzeylerindeki denizden güvenliklerine bir tehdit vardır, güneylerinde Suriye'nin çökmesi, doğuda ISIL'ın olması.”

Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Biden, Türkiye Başbakanı Erdoğan'la görüşmelerinde konuyu gündeme getirdiğini ve 'Bunu görüşmek üzere İstanbul'u ziyaret etmesine ve buna bir son vermeye başlamaya çalışmaya, çünkü en sonunda Türkiye'nin bu operasyonda anahtar olduğuna' karar verdiklerini anlattı.

Biden, Mayıs ayındaki Kıbrıs ziyaretinden de söz etti ve uçaktan iner inmez 'şüphe götürmez bir şekilde Amerika Birleşik Devletleri'nin adadaki tek yasal hükümet olarak Kıbrıs hükümetini tanıdığını, tanımaya devam edeceğini' açıkladığını tekrarladı.

Joe Biden şöyle devam etti:

“Şimdi, bu ülkede bile sanıyorum, bir müzakereye başlama yolu yoktur diye düşünenler vardır. Ancak gerçekte müzakereye başlamak için tek yol vardır: İki unsur üzerinde müzakere yapılamaz: Bir hükümet tarafından davet edilmediği takdirde hiçbir Türk askeri adaya ayak basamaz ve adanın tek bir hükümeti, tek bir hükümet vardır.”

Bunun kendi kişisel görüşü olduğunu, Amerika Birleşik Devletleri'nin görüşü olduğunu, kendi Başkanı'nın görüşü olduğunu ve tam bir samimiyetle dünyadaki bütün ülkelerin görüşü olduğunu belirten Biden, Kıbrıs'ta bütün özel ve halka yönelik açıklamalarında bu mesajı vurguladığını ifade etti.

“Bu konuya gelindiğinde tartışılacak bir şey yoktur” şeklinde konuşan Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı, Cumhurbaşkanı Anastasiades'e de özel gönderme yaparak hoş geldiniz yemeğinden ne kadar hoşlandığını söyledi.

Joe Biden, “O verandada hemen hemen üç, üç buçuk saat oturduk ve uzun zamandır görüşmeyen iki dost gibi konuştuk. İçimde güçlenen zaten bildiğim Kıbrıs Rum toplumuyla dostluğumun nedeninin bu olduğuydu. Bu Cumhurbaşkanı iyi bir adam, düzgün bir adam” dedi.