İSTANBUL Suriye krizine siyasi çözüm bulunması amacıyla İsviçre'nin Cenevre kentinde görüşmelerin devam ettiği sırada, başkent Bern'de de Rusya, ABD, İran ve Suriyeli muhalifler arasında paralel görüşmelerin yapıldığı belirtildi. AA muhabirinin Fransız diplomatik kaynaklardan aldığı bilgiye göre, İsviçre'de yürütülen müzakerelerin "dışa bakan yüzü" Cenevre'de devam ederken, Bern'de de Suriyeli taraflar ile Rusya, ABD ve İran arasında gizli ve ayrıntılı görüşmeler yapıldı. Kaynaklar, ilgili tarafların söz konusu görüşmeleri inkar etmesine rağmen, ABD'nin Şam Büyükelçisi Robert Ford'un, bu görüşmelere resmi olarak katılmadıklarını ifade eden sözlerinin, Bern'de gizli müzakereler yapıldığının teyidi anlamına geldiğini belirtti.   Öte yandan muhaliflerin, rejim çatısı altında olan muhalif gruplarla, Suriye'de devlet kurumlarının korunmasını görüşmek üzere iletişim halinde olduğu öğrenildi. Bu görüşmelerin, ordu ve polis teşkilatının dağıtıldığı, devlet kurumlarının parçalandığı Irak örneğinin tekrarlanmasını engelleme amacı taşıdığı kaydedildi. Muhalefete yakın kaynaklar ise ABD'nin, İran'ın muhalefet ve rejim arasında yapılacak ikinci tur görüşmelere katılması konusuna sıcak bakmaya başladığını bildirdi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'nun (SMDK) da, Suriye krizindeki merkezi rolü, Beşşar Esed ve rejimi üzerindeki etkisi sebebiyle İran ile müzakere için bir komite oluşturacağı öne sürüldü. Cenevre'de 25 Ocak'ta başlayıp 31 Ocak'ta ilk turu tamamlanan görüşmelerde, her iki taraf da masadan kalkan taraf olmak istemezken, muhalifler "geçiş yönetimi", rejim ise "terörle mücadele" konularında ısrarcı olmuştu. İç savaşa siyasi çözüm bulmayı amaçlayan Suriye barış görüşmelerinin ilk turunda, insani yardım konularında da hiçbir ilerleme sağlanamamıştı. Rusya Suriye'deki çıkarlarının korunmasını şart koştu Bern'de İran'ın da katılımıyla yapıldığı belirtilen gizli görüşmelerin detayları da gün yüzüne çıkmaya başladı. AA muhabirinin Fransız ve ABD'li diplomatik kaynaklardan aldığı bilgiye göre, Suriyeli taraflar ile Rusya, ABD ve İran arasında yürütülen gizli görüşmelerde Rusya'nın, Cenevre-1 Konferansı'nda alınan kararların uygulanması karşılığında, Suriye'deki çıkarlarının korunması hususunda bazı şartlar öne sürdüğü kaydedildi. Rusya'nın, Tartus limanındaki üssün varlığının sürdürülmesi başta olmak üzere şartlarını, "petrol ve askeri anlaşmaların yanı sıra iki ülke arasındaki siyasi anlaşmaların korunması" şeklinde sıraladığı iddia edildi. Rusya'nın ayrıca Suriye rejimine sattığı silahlardan doğan borçlarına sadık kalınmasını ve siyasi çözüm sürecinde oluşturulacak Milli Güvenlik Konseyi üyelerinin yarısından fazlasını belirleme hakkını talep ettiği de ileri sürüldü. Suriye'nin, Rusya'ya, ticari borçlarının yanı sıra eski ve yeni silah anlaşmaları sebebiyle yaklaşık 10 milyar dolar borcu olduğu ifade ediliyor. Rusya Suriye rejimine baskı yapmak istemiyor Öte yandan AA muhabirine konuşan eski Suriye Ulusal Konseyi (SUK) Başkanı Burhan Galyun, Rusya'nın Suriye rejimine geçiş yönetimi için baskı yapmak istemediğini savundu. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) heyetinin Rusya ziyaretinde herhangi bir talepten söz edilmediğini dile getiren Galyun, SMDK heyetinin "geçiş yönetimi" ve "varil bombalı" saldırıların durdurulması konusuna ağırlık verdiğini söyledi. Galyun, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov başta olmak üzere üst düzey Rus yetkililerle yapılan görüşmelerin 4 saat sürdüğünü vurguladı. Cenevre'de 25 Ocak'ta başlayıp 31 Ocak'ta ilk turu tamamlanan görüşmelerde her iki taraf da masadan kalkan taraf olmak istemezken, muhalifler "geçiş yönetimi", rejim ise "terörle mücadele" konularında ısrarcı olmuştu. İç savaşa siyasi çözüm bulmayı amaçlayan Suriye barış görüşmelerinin ilk turunda, insani yardım konularında da hiçbir ilerleme sağlanamamıştı. Muhabir: Omar Kouch, Hacer Bal