Amerika’daki düşünce kuruluşları, Cemaat’in darbe girişiminin ardından Türkiye ile ilgili peş peşe toplantılar düzenliyor. Brookings Enstitüsü’ndeki toplantıda darbenin arkasında Fethullah Gülen’in olduğuna yönelik “kanıt bulunmadığı” iddia edilirken Atlantic Konseyi’ndeki toplantıda ise Gülen yerine Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik eleştiriler yöneltilmesi dikkat çekti.

Brookings Enstitüsü’ndeki toplantıda konuşmacı Shadi Hamid, “Davutoğlu’nun kıdemli danışmanlarından biri, çok çarpıcı bir cümle kurdu bana ve ‘Atatürk’ü mezarına yollamalıyız’dedi” hatırlatmasında bulundu.

“GÜLEN’İN TÜM OLAN BİTENDE PARMAĞI OLDUĞUNU KANITLAMAK ZOR”

Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere göre; Brookings Enstitüsü uzmanlarından Kemal Kirişçi, Ömer Taşpınar, Shadi Hamid ve Michael O’Hanlon, darbe girişiminin Türk demokrasisi, dış politikası ve Suriye savaşına etkilerini masaya yatırdı.

Türkiye’nin geçmişte çok darbe gördüğünü hatırlatan kuruluşun Türkiye Masası Direktörü Kemal Kirişçi, bu girişimin ise tamamen şok edici olduğunu söyledi. Ancak Kirişçi “Görevden almaların ve gözaltıların vardığı nokta, olayın bir cadı avına dönüştüğüne dair güçlü bir izlenim yaratıyor” dedi.

Brookings uzmanlarından Ömer Taşpınar da darbe girişimi için sadece Fethullah Gülen’in işaret edilemeyeceğini iddia ederek “Bu darbe Gülen hareketinin girişimi olmaktan öteye gidiyor. Tahminen geleneksel Kemalistlerin yanı sıra aşırı laik unsurlar da bu işin içinde. Ordu içinde tutuklanan isimlerin sadece orta rütbelilerden değil daha üst kademedeki isimlerden oluşması da, bu girişime katılımın daha derin olduğunu gösteriyor. Bana göre Fethullah Gülen’in tüm olan bitende parmağı olduğunu kanıtlamak zor” diye konuştu.

“OBAMA YÖNETİMİ, HIZLA DARBECİLERLE BARIŞ YAPARDI”

Brooking’in Ortadoğu uzmanlarından Shadi Hamid ise “Eğer darbe girişimi daha iyi yönetilseydi ve başarıya ulaşsaydı, buna tanık olması çok zor olacaktı. Zira bana göre Dışişleri Bakanı John Kerry dahil Obama yönetimi, hızla darbecilerle barış yapardı” dedi.

Shadi Hamid’in, “Dönemin başbakanı Davutoğlu’nun kıdemli danışmanlarından biri, çok çarpıcı bir cümle kurdu bana ve ‘Atatürk’ü mezarına yollamalıyız’ dedi” şeklindeki sözleri dikkat çekti.

GÜLEN’İN İADESİ ZOR

Atlantic Konseyi adlı düşünce kuruluşunda düzenlenen “Darbenin Bastırılmasından 10 Gün Sonra: Türkiye Nereye Gidiyor?” başlıklı panelde de darbe girişiminin neden ve sonuçları ile bundan sonrasına ilişkin olası senaryolar masaya yatırıldı.

Panelde konuşan Dış İlişkiler Konseyi uzmanı Steven Cook, Türk hükümetinin, başarısız darbe girişimini Gülen hareketinin “kökünü kazımak” için bir fırsat olarak kullandığını ifade etti. Cook, hükümet darbenin arkasında Gülen sempatizanlarının bulunduğuna dair sağlam kanıt sununcaya kadar, Amerika’nın Gülen’in iadesi doğrultusunda adım atmasının zor olduğunu kaydetti.

Yeni Demokrasi Vakfı adlı kuruluşun uzmanı Elmira Bayraslı da, Türkiye’nin son 20 yılda ekonomik açıdan gerçek anlamda ilerleme kaydettiğini ancak buna siyasi ilerlemenin eşlik edemediğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hem “zayıf” hem de “güçlü” olduğu görüşünü dile getiren Bayraslı, şunları kaydetti: “Halk tarafından seçilmiş, toplumun yüzde 50’sinin desteğini almış, ciddi oranda gücü üstünde toplamış bir kişi ve temizlik operasyonu da kuşkusuz onu daha da güçlendirecek. Ancak yaşananlar bence Türkiye’yi zayıflattı ve bu durum Erdoğan’ı da zayıf yapıyor. Zayıf bir ülkenin güçlü bir adamı oluyorsunuz. Burada bir üzücü durum da var. Erdoğan 2003’te ilk başbakan olduğunda çok farklı bir söyleme sahipti, kapsayıcılıktan, azınlıklardan, kim olduklarına bakılmaksızın tüm Türklerin temsil edilmesinden konuşuyordu, Kürtlerle masaya oturan ilk Türk liderdi, AB üyeliğine daha önce hiç bir Türk liderin yapamadığı kadar yaklaştı. Bugünün üzücü yanı, (Erdoğan) başardığı tüm ilerlemeleri geriye götürdü.”