ANASTASİADİS: “TÜRKİYE’NİN FAALİYETLERİNE DEVAM ETMESİ HALİNDE MÜZAKERELER BAŞLAMAYABİLİR”

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’le görüşmelerini dün tamamlayan BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs geçici özel danışmanı Jane Holl Lute, bundan sonraki süreçte garantörlerle Güvenlik konusunu görüşecek.

Lute’un ziyaretinin, Akıncı-Anastasiadis yüz yüze görüşmesi konusunun netleşmesine vesile olduğuna vurgu yapan Rum gazeteleri, haberi manşetlerine taşıdı.

Politis, Rum tarafının, Cumhurbaşkanı Akıncı ile görüşme talebinde bulunulacağını açıkladığına işaret ettiği manşet haberine, “Bu Sefer Derine Girilmiş Görünüyor… Lute’tan Garantörlerle Karşılıklı Temaslar… Anastasiadis Mustafa Akıncı ile Görüşmeye Çalışacak… Çipras-Erdoğan Görüşmesi Bu Akşamüzeri” başlık ve spotlarını attı.

Gazete güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde Lute’un liderlerle gerçekleştirdiği temaslarda Guterres Çerçevesi’nin özellikle iç yönlere ilişkin başlıklarda özlü görüş alışverişinde bulunulduğunu, iki tarafla yapılan görüşmelerden görüşülmesi gerekenlere dair artık somut bir haritalama ortaya çıktığını belirtti.

Lute’un artık sorunun uluslararası boyutuna yöneldiğini ve bunun için garantörlerin yardımına ihtiyaç duyduğunu kaydeden gazete, bu çerçevede Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın bugün TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapacağı ve Güvenlik ve Garantiler’in görüşülmek üzere Atina ve Ankara arasında hazırlık temasları yapılması gereğini gündeme getirmesi beklenen görüşmenin ilgi çekici olacağına vurgu yaptı.

MOSKOVA: “KIBRIS SORUNUNUN KAPATILMASININ HIZLANDIRILMASI YENİ KRİZLERE GEBE”

Habere göre Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Moskova’daki RİK muhabiri aracılığıyla “Rusya’nın, (Kıbrıs’taki) iki tarafa suni takvimler ve hakemlik dayatılarak baskı yapılmasını verimsiz bulduğunu” söyledi.

Zaharova, “Bu tür araçlar kullanılarak Kıbrıs sorununun kapatılmasının hızlandırılmasının yeni krizlere gebe olduğunu” ifade etti.

Gazete Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in Lute ile dünkü görüşmesi öncesinde bir açılışta yaptığı açıklamada, “diyaloğa Temmuz 2017’de koptuğu yerden başlamaya hazır olduğunu” belirterek “önceki görüşmelerinde fotoğraf çektirmek istemediğini” hatırlatarak “isteksizlik gösterenin Cumhurbaşkanı Akıncı olduğunu” öne sürdüğünü yazdı, özetle şunları ekledi:

“Güvenilir kaynaklar, Lute ile görüşmesinde Akıncı’nın böyle bir görüşme olması iradesini ortaya koydu. Sözcü Prodromu, akşamüzeri yaptığı açıklamada Başkan’ın, önümüzdeki günlerde Akıncı ile iletişim kuracağını ilan etti.

Bilgiler, Akıncı’nın, özellikle Kıbrıslı Rum liderin icraatlarının getirdiği güvensizlik nedeniyle Başkan Anastasiadis’le görüşme olasılığına büyük bir çekinceyle baktığını doğruluyor. Kıbrıs Rum tarafından kaynaklar bu yaklaşımı önkoşul tanımı olarak ortaya koyarken Kıbrıs Türk tarafından kaynaklar, önce ana meselelerde ortak bir anlayış olması gerektiğine dikkat çekiyor. Kıbrıslı Türk lider son açıklamalarında, Anastasiadis’in desantralize federasyon önerisini netleştirip somutlaştırabileceği bir gayrı resmi görüşmeye hazır olduğu mesajını vermişti.”

Fileleftheros, “Güvenlik İçin Ankara’ya Gidiyor… İki Liderin Yüz Yüze Randevusu Kilitlendi” başlıklı haberinde Lute’un temaslarına, referans şartlarını hazırlayabilmek için bütün tarafların tezlerine dair kapsamlı görüntüye sahip olabilmek maksadıyla Ankara, Atina ve muhtemelen Londra’da devam edeceğini yazdı.

Gazete, Anastasiadis’in Lute ile dünkü görüşmesinde Guterres Çerçevesi’ne öncelik verilmesi gerektiğini ancak Rum tarafının özellikle garantiler, güvenlik ve müdahale haklarına özellikle öncelik verdiğini söylediğini vurguladı.

Haberde Lute’un iki liderle Guterres Çerçevesi’nin bütün parametrelerini birlikte görüşmek istediği, Anastasiadis’in bunu yaptığı ancak Akıncı’nın her bir parametreyi ayrı görüşmeyi tercih ettiği, bu nedenle Lute’un bundan sonraki ziyaretlerinin Ankara ve Atina’ya olacağı (Londra ziyaretinin soru işareti taşıdığı) ancak bu temaslarının ne zaman gerçekleşeceğinin de bilinmediği kaydedildi.

Habere göre Rum Sözcü Prodromos Prodromu, Lute-Anastasiadis görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada Anastasiadis’in, “daha önce Elizabeth Spehar’a söylediği” Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile “görüşme arzusunu Jane Holl Lute’a teyit ettiğini” bildirdi.

Liderlerin, görüşme konusunu Lute ile de konuştuğu belirtilen haberde “Lute bu tür konularla çok ilgilenmiyor görünüyor. İki liderin görüşmesi gibi konular daha çok Genel Sekreter’in Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Elizabeth Spehar’ın yetkisindedir. Bu nedenle, randevu ayarlamak için çok yakında iki liderle iletişim kurması bekleniyor” ifadelerine yer verildi.

Prodromu Anastaiadis’in Akıncı ile doğrudan iletişim mi kuracağı sorulduğunda, “Sayın Akıncı ile görüşmeye hazır olduğunu geçmişte de dile getirmişti. Bu, Sayın Lute aracılığıyla da teyit edildi ve önümüzdeki günlerde Sayın Akıncı ile iletişim kuracak” cevabını verdi. Lute’un garantörler ile ne zaman temas edeceği sorusunun muhatabının kendisi olmadığını söyleyen Prodromu, “Lute Ada’ya geri dönecek mi?” sorusuna ise olumsuz cevap verdi.

“Lute’un son temaslarından sonra prosedürde ilerleme oldu mu?” sorusuna karşılık ise Prodromu, “Diyaloğa devam edildi. Doğal olduğu üzere garantör güçleri ilgilendiren konular gündeme geldi ve Sayın Lute şimdi garantör güçlerle temas edecek” dedi.

Gazete, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu’nun Akıncı-Lute görüşmesiyle ilgili dünkü açıklamasını “Akıncı Sadece Siyasi Eşitlikle İlgileniyor” başlığıyla aktardı; Anastasiadis’in Lute ile dünkü görüşmesi öncesinde katıldığı Mağusa bölgesinde bir polis karakolu açılışında yaptığı konuşmada Türk tarafına mesajlar verdiğine dikkat çekti.

ANASTASİADİS…

Habere göre Anastasiadis Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerine devam etmesi halinde “müzakerelerin başlayamayabileceği” uyarısında bulundu. Açılış sonrasında gazetecilerin sorularını cevaplarken “umarım, öteki tarafın; yalnız Kıbrıs Türk değil Kıbrıs sorununun çözümünde birincil rol sahibi olan Türkiye tarafının mesajları olumlu olur” dedi.

Anastasiadis, Lute’un bu misyonundan beklentileri sorulduğunda “kendi tezlerimizle ilgili net mesaj vermeye çalışıyoruz. Mesaj, diyaloğa, 2017 Temmuzu’nda kaldığı yerden başlamaya bugün bile hazır olduğumuzdur” dedi. “Öteki taraftan uygun zemin olup olmadığı gerçek bir soru işaretidir, Sayın Lute’un araştırdığı da budur” diyen Anastasiadis, şunları da söyledi:

“Referans şartlarının şekillendirilmesi başka, gerekli ön şartların olması halinde diyaloğun başlaması başka. Tam olarak Türkiye’nin, normal bir diyalog yürütülmesine olanak tanımayacak bir yasadışı faaliyette bulunmamasını, tehdit ve uluslararası hukuku ihlal olmamasını kastediyorum.”

Rum lider Anastasiadis, Cumhurbaşkanı Akıncı ile görüşmeye hazır olup olmadığı sorulduğunda ise “Jane Holl Lute aracılığıyla, her an hazır olduğumu ilettim” dedi, şöyle devam etti:

“Görüşmeyi reddeden ben değilim. Unutmayın ki Nisan’daki ve ardından, barikatların açılmasından önceki iki görüşmede fotoğraf bile istemeyen Akıncı’nın kendisiydi, çünkü diyalog yeniden başladı görüntüsü vermek istemiyordu. Dolayısıyla, Kıbrıs sorununa müdahil unsurlar dikkatlerini olması gereken yere odaklasa iyi olur.”

Alithia manşet haberine “Yüz Yüze Görüşmeye Gidiyoruz… Akıncı ve Anastasiadis Uzun Süre Sonra Yeniden Görüşecek” başlığını attı.

Gazete, Anastasiadis’in “referans şartlarında anlaşma çabasına yardımcı olur beklentisiyle aralarında baş başa görüşme gerçekleştirmek” için Cumhurbaşkanı Akıncı ile önümüzdeki günler içerisinde iletişime geçmeye karar verdiğini” yazdı.

Habere göre Anastaiadis’in bu yöndeki kararını basına açıklayan Sözcü Prodromu, görüşmenin Lute’un huzurunda mı olacağı sorusuna “Hayır, öngörülmüyor, gerek de yok. Bir görüşme olup olamayacağını önümüzdeki günlerde göreceğiz” ifadesini kullandı.

Gazete Akıncı-Anastaiadis yüz yüze görüşmesinin tam tarihinin ve nasıl olacağının önümüzdeki günler içerisinde kararlaştırılacağını, görüşmenin gerçekleşmesine dair en muhtemel senaryonun, önümüzdeki hafta içerisinde gerçekleşmesi olduğuna işaret etti.

Haravgi de manşete çektiği habere “Sonraki Adım İçin Lute’u İkna Edemediler” başlığını attı.

SİYASİ PARTİLER ANASTASİADİS’İN DÜNKÜ AÇIKLAMASINI DEĞERLENDİRDİ

Fileleftheros, siyasi partilerin Anastasiadis’in Lute ile görüşmesi öncesinde Mağusa bölgesinde yaptığı açıklamalarla ilgili görüşlerine yer verdi.

Habere göre AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu, Anastasiadis’in müzakerelere yeniden başlamaya hazır olduğu tezinin, Jane Holl Lute ve Genel Sekreter Guterres’i ikna edici olması gerektiğine işaret etti; Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini ise “kabul edilemez” bulduğunu açıkladı.

Müzakerelerin mümkün olan en kısa zamanda yeniden başlaması talebinde bulunulmasının kendi görüşleri olduğunu hatırlatan Kiprianu, “1974’ten beri hepimiz, tek çözüm yolunun müzakere olduğunda uzlaştık, başka yol yok, çözmek için de önce müzakerelerin yeniden başlaması ve somut zeminde samimiyetle müzakere etmemiz için de gerekli siyasi irade olmalıdır. Garantörler ve müdahale haklarını kabul edemeyiz. Çözüm işleyebilir olmalı ve uygulama sürecindeki zorluklara dayanabilmeli” dedi.

Kiprianu, Türkiye’nin, Rum yönetiminin tek yanlı münhasır ekonomik bölge ilan ederek ruhsatlandırdığı bölge içerisinde araştırmalar yapmasını “kabul edilemez davranış” diye niteledi, bu konuda Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis ve Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis’e ne yaptıklarına dair somut sorular yönelttiklerini hatırlattı.

Hükümet kanadının, “bu konuda gerekli bütün girişimlerde bulunuluyor, tepki gösteriliyor” açıklamasını hatırlatarak Barbaros Hayreddin Paşa gemisinin ilgili alanda seyrettiğini ve uluslararası toplumdan hiçbir tepki gelmediğini belirten Kiprianu “Bunun göğüslenmesinin tek yolu müzakerelere yeniden başlamaya hazır olduğumuzu her gün teyit etmektir” dedi.

DİKO Başkan Vekili Hristiana Erotokritu, Anastasiadis’in Lute’a “Rum tarafının şantaj veya korkutma veya tehdit altında hareket etmeyeceğini açıkça söylemesi gerektiği” görüşünü ortaya koydu. Anastasiadis’ten Lute ile yaptığı görüşmeler hakkında –sonradan da olsa- kapsamlı bilgilendirme beklediklerini de kaydeden Erotokritu, “Gönül isterdi ki bu bilgilendirme Lute’un gelişi öncesinde yapılsın ki siyasi güçler karanlıkta bırakılmasın” dedi.

Erotokritu, Anastaidis’in Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini Lute’un önüne koyması ve Rum yönetiminin “egemenlik hakkına saygı ve doğal kaynakları yönetme hakkına” destek bulmak için gerekli diplomatik girişimlerde bulunması gerektiğini belirtti.

Ekologlar, Barbaros’un Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerinin Lute’un çabaları ile aynı zamana denk geldiğine dikkat çekerek Rum Sözcü’nün “değişmez taktiğimiz Türk gemilerinin hareketlerini yorumlamamaktır” açıklamasına itirazları olduğuna işaret etti.

ELAM açıklamasında, “Hükümet ve diğer partiler Kıbrıs sorununu uluslararası istila ve süregelen işgal sorunu olarak öne çıkarmaz, aksine şifahen iki toplum arasındaki iç anlaşmazlığa indirgemekte ısrar ederken Lute’tan ve her Lute’un ziyaretinden nasıl olumlu gelişme bekleyebiliriz ki” dedi.

DİPA (Demokratik Cephe), mevcut durumun devam edemeyeceği görüşünü ortaya koyarak müzakerelerin yeniden balaması için her olanağın kullanılmasını istedi.