ABD’NİN EASTMED’TEN DESTEĞİNİ ÇEKME SEBEBİ SİYASİ

Alithia ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Washington’un Doğu Akdeniz doğal gazını İsrail Güney Kıbrıs ve Yunanistan üzerinden AB’ye taşıyacak projeyi artık destek vermediğine dair, müdahil ülke Dışişleri bakanlıklarına “non paper” (belge olmayan belge) göndererek EastMed projesine yaptığı müdahalenin “öncelikle siyasi” olduğu görüşünü paylaştı. 

Gazete “ABD Türkiye’yi Enerji İttifakına İlerletiyor” başlığıyla manşete çektiği analiz haberinde, ekonomik ve çevresel meselelerinin ABD’nin EastMed projesine destek vermesinden önce de var olduğuna dikkat çekti.

Gazeteye göre Amerikalıların birincil hedefi, 7 Doğu Akdeniz ülkesinin (Güney Kıbrıs, Yunanistan, İsrail, Mısır, İtalya, Ürdün, Filistin) enerji projesinin dışında bırakılan Türkiye’yi bu durumdan çıkarmak, onu East Medeterranean Gas Forum’una sokmak ve doğal gazın geliştirilmesi ve Avrupa’ya nakli prosedürüne dahil etmek.

Amerikalıların Türkiye’yi, Rusya’ya enerji (ve dolayısıyla ekonomik ve siyasi) bağımlılığından kurtarmaya çalıştığı görüşü de paylaşılan haberde, Amerikalı diplomatların ABD’nin gözlemci olarak atıldığı Doğu Akdeniz Gaz Forumu da dahil diyalog kapısını Türkiye’ye açık bırakacağını açıkça söylediğine işaret etti özetle şunları yazdı:

“Amerikalılar Kıbrıs ve Yunanistan’ın İsrail ve Mısır başta olmak üzere komşu ülkelerle ittifaklarını destekliyor ve Doğu Akdeniz’ hidrokarbonlarının geliştirilmesine (ExxonMobil aracılığıyla) doğrudan katılmakta tereddüt etmiyor.  3+1 oluşuma (Kıbrıs, Yunanistan, İsrail + ABD) katılması da tesadüf değil. Ancak Doğu Akdeniz enerji projelerine Türkiye’yi katma niyetini de gizlemiyor. EastMed Türkiye’yi Avrupa’ya doğal gaz nakletme prosedüründen dışlıyor, Amerikalılar da buna karşı çıkıyor. Amerikalılar ekonomik, teknik, çevresel ama öncelikle de siyasi sebeplerle doğal gazın, daha ekonomik ve kârlı güzergâh olan Türkiye üzerinden geçmesinden yanadır.”

“GAZZE MODELİ”

Haftalık Simerini ise “Doğal Gazı Gazze Modelinde ‘Dondurma’” başlığıyla manşete çektiği haberinde, ABD’nin EastMed projesinden desteğini çekmesi ile yaşanan gelişmelerden sonra Rum yönetiminin en büyük sorununun artık EastMed’in inşa edilip edilmeyeceği olmadığına işaret etti.

Rum Yönetiminin en büyük sorununun artık, sözde “MEB’inde” bulunan doğal gazı kullanıp kullanamayacağı veya nasıl kullanacağı olduğuna işaret eden gazete, son gelişmelerin, diplomatlar ve enerji şirketlerinin hukuk danışmanları tarafından ortaya konulan, “Kıbrıs’ta Gazze Modeli (Gaza Maritime) uygulanması” ihtimalinin açık olduğu algısının gittikçe sağlamlaşmakta olduğunu vurguladı, şu izahı aktardı:

“Yani vurguladıkları üzere Kıbrıs doğal gazının tamamen veya kısmen gömülü, diğer bir deyişle Kıbrıs MEB’i dibinde kalması tehlikesi var. Tıpkı Filistin’in 1999’da keşfedilen enerji yataklarına olduğu gibi.”