ABD'Lİ KOMUTANDAN NÜKLEER GÜVENCE

‘Nükleer yetkileri' bu hafta ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nde tartışmaya açılan ABD Başkanı Donald Trump’ın, nükleer silahları yasal olmayan bir şekilde kullanma olasılığı gündemdeki yerini koruyor.

ABD Stratejik Kuvvetler (STRATCOM) Komutanı Orgeneral John E. Hyten, Trump’ın yasal olmayan bir şekilde nükleer silah kullanmak istemesi durumunda kendisine karşı çıkacağını söyledi.

Kanada'nın Halifax kentinde düzenlenen bir uluslararası güvenlik forumunda konuşan Orgeneral Hyten, Trump’ın nükleer silahları yasal olmayan bir şekilde kullanma ihtimaline ilişkin soruya, "Bazıları aptal olduğumuzu zannediyor. Biz aptal insanlar değiliz. Bunlar hakkında çok düşünüyoruz. Böyle bir sorumluluğunuz varsa, nasıl olur da bu konu üzerine kafa yormazsınız?” yanıtını verdi.

ABD'nin nükleer güçlerinin yönetimi, eğitimi, donanımı, idaresi ve planlaması konusunda en üst düzey asker konumundaki Hyten başkana tavsiyede bulunduğunu, Trump'ın ise kendisine ne yapacağını söylediğini belirtti.

Hyten, “Eğer kararı yasa dışı ise ne olacak? Ben şunu diyeceğim: 'Sayın Başkan, bu yasa dışıdır.' Ve Trump'ın ne yapacağını tahmin edin. 'Yasal olan nedir?' diye soracak. Biz de söz konusu duruma karşılık vermek üzere, farklı kapasitelerimizi bir araya getirdiğimiz seçenekler sunacağız. İş bu şekilde yürür” şeklinde konuştu. 

41 yıl aradan sonra ilk kez

Trump'ın ‘nükleer yetkileri' hafta içinde ABD Kongresi'nde tartışma konusu olmuştu. Senato Dış İlişkiler Komitesi'nde konuşan Demokrat Senatör Chris Murphy, Trump'ın "dengesiz” ve "kestirilemez” olması ve "hayalperest” bir karar verme sürecine sahip olması nedeniyle "ABD'nin ulusal çıkarları dışında bir nükleer silah saldırısı emri verebileceği” yönünde endişe taşıdıklarını kaydetmişti.  Murphy, içinde bulundukları durumun istisnai doğasını kabul etmeleri gerektiğini belirtmişti.

Komite Başkanı ve Cumhuriyetçi Parti içinde Trump’a açık bir şekilde eleştirel yaklaşan isimlerden Senatör Bob Corker da nükleer saldırı emri bir kez verildikten sonra, iptal edilmesinin imkânsız olduğu uyarısında bulundu.

ABD Başkanı'nın ‘nükleer yetkileri' ile ilgili bir tartışma 41 yıldır söz konusu olmamıştı. 1976 yılında yetkileri sorgulanan Başkan Gerald Ford'un özelliği ise ülke tarihinde halkın belirlediği Seçiciler Kurulu tarafından seçilmemiş veya teyit edilmemiş tek başkan olmasıydı.

ABD Stratejik Kuvvetler Komutanı Orgeneral Hyten'ın açıklamaları, bu tartışmalarda şu ana kadar dile getirilmiş en ağırlıklı ifadeler. Hyten'ın ifadelerine ilişkin ABD Savunma Bakanlığı'ndan bir açıklama ise henüz gelmedi.

Trump, Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantılarındaki konuşmasında, Kuzey Kore’ye ilişkin, "gerekirse bu ülkeyi tamamen ortadan kaldırmaktan çekinmeyecekleri” mesajını vermişti.