“TOPLUMUN YÜZDE 29,3’Ü DİYABETLİ”: Ülkemizde 100 binin üzerinde diyabetli olduğu belirtiliyor. 2008 yılında yapılan taramaya göre, KKTC’de yüzde 11,3 diyabetli; yüzde 18 oranında da gizli şekeri olan kişi olduğu belirlendi. Dünyada yapılan araştırmalara göre, gizli şeker hastalarının, her yıl yüzde 10’unun diyabet olduğu göz önünde bulundurulursa, toplumun yüzde 29,3’ünün ya diyabetli olduğu ya da yakında diyabet olacağı düşünülüyor.  

“DİYABETLİ OLDUĞUNUN BİLMEYENLER VAR”: Detay Gazetesi’ne konuşan Kıbrıs Türk Diyabet Derneği Koordinatörü Caner Arca, diyabetli hasta sayısının belli olmadığı çünkü gizli şekerin yanı sıra birçok kişinin diyabetli olduğunun farkında olmadığını belirtti.

Rana SARRO

Ülkemizde 100 binin üzerinde diyabetli olduğu belirtiliyor. 2008 yılında yapılan taramaya göre, KKTC’de yüzde 11,3 diyabetli; yüzde 18 oranında da gizli şekeri olan kişi olduğu belirlendi. Dünyada yapılan araştırmalara göre, gizli şekerin her yıl yüzde 10 kadar diyabet olduğu göz önünde bulundurulursa, toplumun yüzde 29,3’ünün ya diyabetli olduğu ya da yakında diyabet olacağı düşünülüyor.

Detay Gazetesi’ne konuşan Kıbrıs Türk Diyabet Derneği Koordinatörü Caner Arca, diyabetli hasta sayısının belli olmadığı, çünkü birçok kişinin diyabetli olduğunun farkında olmadığını belirtti.

Konuyla ilgili bilgilerine başvurduğumuz Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Servisi Klinik Şefi Dr. Hasan Sav ise, diyabetin bir evresi olan gizli şeker durumunda da, kişinin diyabetliler gibi tıbbi tedavi, bakım ve kontrole ihtiyacı olduğuna dikkat çekti ve gizli şekerin, koruyucu, dengeleyici, önleyici tedavi ile diyabete dönüşmesinin önlenebileceğini belirtti.

Dr. HASAN SAV: “DİYABETE GEÇİŞ DÖNEMİNE DİKKAT”

Dr. Hasan Sav, diyabetin yıllar içerisinde yavaşça ortaya çıkan bir sağlık sorunu olduğunu, değişik safhalardan geçerek aşikâr diyabetin ortaya çıktını ve bunlardan birinin de gizli şeker olduğunu belirtti. Dr. Hasan Sav, “gizli şeker pre-diyabet yani diyabet öncesi bir durumdur. Diyabete geçiş dönemidir” dedi.

“ŞEKER YÜKLEMESİ İLE ANLAŞILIR”

Gizli şekerin anlaşılabilmesi için mutlaka şeker yüklemesi yapılması gerektiğini ancak bunun herkese yapılamayacağını anlatan Dr. Sav, açlık şekeri 100 ile 126 mg/dl arasında olan kişilere, şişmanlığı olup da ailesinde diyabetli olanlara, 4 kilonun üzerinde çocuk doğuran kadınlara ve diyabeti tahlillerle tespit edilemeyen kişilere şeker yüklemesi yapıldığını belirtti. Dr. Hasan Sav, şeker yüklemesi sonucunda diyabet ve gizli şeker yani şeker ayarının bozulduğunun tespit edilebileceğini kaydetti.

“DİYABETE DÖNMESİ ÖNLENEBİLİR”

Gizli şekeri olan kişilerin de, diyabetliler gibi tıbbi tedavi, bakım ve kontrole ihtiyacı olduğunu kaydeden Dr. Hasan Sav, “Sağlıklı beslenme, diyetisyen kontrolü, uzman doktor kontrolü, hareketlilik, spor ve egzersiz ve gerekirse koruyucu, dengeleyici, önleyici tedavi ile hızla diyabete dönmesi önlenmiş olunur” dedi.

“YILDA 1 KEZ ŞEKERE BAKTIRMALI”

Diyabetin belirtileri ile ilgili de bilgiler veren Doktor Hasan Sav, “belirtileri, çok su içme, sık tuvalete çıkma ve zayıflamadır” dedi.

40 yaşından sonra herkesin en az yılda bir defa açlık şekerine baktırması, 100’ü geçtiği durumlarda da ilgili uzman hekime bakınması gerektiğini kaydeden Dr. Hasan Sav, kilolu ve ailesinde diyabet olanlarda ise şekerden şüphelenilmesi ve daha sık kontrolden geçmesi gerektiğini kaydetti.

CANER ARCA: 100 BİNİN ÜZERİNDE DİYABETLİ

Kıbrıs Türk Diyabet Derneği Koordinatörü Caner Arca, “2008 yılında yapılan taramaya göre, KKTC’de yüzde 11,3 diyabetli; yüzde 18 de gizli şekeri olan kişi olduğu belirlendi. Şuanda ise diyabetli hasta rakamı belli değildir ancak dünyada yapılan araştırmalara göre, gizli şekerin her yıl yüzde 10 kadar diyabet olur. Dolayısıyla bugün 100 binin üzerinde diyabetli olduğu tahmin ediliyor” dedi.

Caner Arca, gizli şeker olduğunu bilmeyen kişilerin yanı sıra, diyabetli olduğunun farkında olmayan çok sayıda kişi olduğunu belirtti ve şüphelenilmesi halinde gerekli testlerin yapılmasını önerdi. Diyabet Derneği Koordinatörü Caner Arca şunları söyledi:

“Parmak ucundan alınan kan ile değil koldan alınan kan ile yapılan test sonucu, 126’nın üzerinde ise kişinin diyabet olduğu anlaşılır. Günün herhangi bir saatinde koldan alınarak, yapılan test sonucu da 200’ün üzerinde ise yine diyabet sayılır. Ama doktor böyle bir durumda, tekrar test isteyebilir.”

“DİYABET VE GİZLİ ŞEKER NEDİR?”

Normalde açlık kan şekeri 100 mg/dl’nin altındadır. Eğer kişide pre-diyabet varsa açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasındadır. Eğer bir kişinin kan şekeri düzeyi normalden yüksek olmasına karşın diyabet tanısı koymaya yeterli yükseklikte değilse, bu durumda kişi pre-diabetik (gizli şeker hastası) olarak tanımlanır. Eğer kan şekeri 126 mg/dl veya daha yüksekse birey diyabetlidir. OGTT’de, bireyin kan şekeri açlıktan sonra ve glikozdan zengin içecek içildikten 2 saat sonra ölçülür. Normal kan şekeri 2. saatte 140 mg/dl’nin altındadır. 2.saat kan şekeri 140-199 mg/dl arasında ise pre-diyabet, 2. saat kan şekeri 200 mg/dl’nin üstünde ise diyabet tanısı konulur.